15 juni 1952
In ‘De schaamte’ beschrijft Annie Ernaux vervolgens zeer gedetailleerd hoe haar leven als 12-jarige er uitziet, in welke buurt ze woont, hoe het café, het domein van haar vader, en de winkel, het domein van haar moeder, en hun kleine woning daartussenin er uitzien, het toen nog heersende standenverschil, de tweedeling op school tussen het openbare en het katholieke gedeelte “‘School is alles voor haar’, wordt er over mij gezegd.” En hoe haar vader en moeder ten opzichte van het geloof staan. “Mijn moeder is de spreekbuis van de godsdienstwet” en “Voor mijn moeder maakt het geloof een deel uit van alles wat verheven is, kennis, cultuur en een goede opvoeding.” Haar vader “leest uitsluitend het streekblad en het geloof komt in wat hij zegt helemaal niet voor, behalve in de vorm van geërgerde opmerkingen aan het adres van mijn moeder, ‘dat kerkse gedoe van je altijd’.”
Ernaux weet niet of dit verschil in geloofsopvatting de aanleiding voor de gebeurtenis op de bewuste zondag is geweest, maar het gevolg is wel dat voortaan haar leven in het teken van schaamte staat. “Het ergste van schaamte is dat je denkt de enige te zijn die het voelt.” Elk beeld dat die zomer van 1952 bij haar oproept, zo ook van een reis naar Lourdes die ze samen met haar vader maakt roept een gevoel van schaamt op.
“Schaamte was normaal, iets wat onvermijdelijk voortvloeide uit het beroep van mijn ouders, uit hun geldproblemen, hun verleden van fabrieksarbeiders, uit hoe we leefden. Uit de scène van de zondag in juni. Schaamte is voor mij een manier van leven geworden. … Ik heb altijd boeken willen schrijven waarover ik naderhand onmogelijk nog iets zou kunnen zeggen, boeken die maken dat je een ander niet in de ogen kunt zien. Maar als ik me al schaamde voor het schrijven van een boek, hoe zou die schaamte ook maar in de buurt kunnen komen van wat ik tijdens mijn twaalfde levensjaar heb meegemaakt.”
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Frans Moberts
Gesponsord
Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?
Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.
Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.
Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.
Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.
Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!
Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.
Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft
In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.
De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.
Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.
Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.
De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?
Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.
Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.
Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu
Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?
Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.
Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur
