De Barbaren: Culturele verloedering en populisme” of het nieuwe normaal in een waardenvrije reflectie

Reeds in 2006 besteedde Alessandro Baricco een boek (gebundelde krantenartikelen) aan het het verschijnsel cultureel babarisme.
In deze essay- bundel geeft Alessandro Baricco anders dan de titel doet vermoeden een soort “ waardenvrije ” reflectie over het thema cultuur en vraagt zich met recht af of in het “googletijdperk” je wel zo bedroefd moet zijn over de “ teloorgang” van het “mentale schatgraven” dat vaak met cultuur en betekenis gepaard gaat. Oppervlakte en oppervlakkig krijgen bij lezing wel een heel nieuwe betekenis. Zonder enig snobisme (snob betekent immers sine nobilitate worden heilige huisjes gesloopt en weer opgebouwd en afscheid genomen van traditioneel denken. In dit boek geen verkettering van de cultuurbarbaar maar een auteur die met open vizier zijn studie-object benadert.
Minder denken in de diepte
In het boek schrijft Baricco:”De barbaar denkt minder, maar hij denkt over veel uitgestrektere netwerken”, Hij neemt het min of meer op voor het laterale denken waarbij niet de uitdieping maar de “ verbreding centraal staat. Waardoor je het gevaar loopt dat gezegd wordt: hij weet van alles een beetje, maar van niks veel. Desalniettemin vraagt de auteur zich af of dit wellicht niet het verval van een oude beschaving is of toch het begin van een nieuwe.

Dit boek is zonder meer een eyeopener maar laat ook nog veel vragen open.Ik vond het een verfrissende analyse maar een beetje laks en vrijblijvend aan de oplossingen kant. Ik kan me namelijk moeilijk voorstellen dat dit “ het nieuwe normaal” gaat worden en of er toch weer een “tegenbeweging komt.Anderzijds moet je de pet afnemen voor Baricco die naast gevierd schrijver ook filosoof is en in een prettige stijl met veel originele taalvondsten zoals “ Hollywoodwijn en “Het verleden van de barbaren verhoudt zich tot het verleden van de beschaving als het éten van een hamburger van McDonald’s zich verhoudt tot het kíjken naar een runderstoofpot met barolowijn” of “ Drijvende doodskisten, meegevoerd door de stroming: dat is precies wat het verleden is voor de barbaren. “Met deze en vele andere taaljuweeltjes verfraait Baricco zijn analyse.
Dit is een zeer goed geschreven boek dat een vervolg kreeg in het boek : The Game uit 2018 . Ik vind het dan ook lastig een eindconclusie te trekken voordat ik dat gelezen heb, temeer omdat tussen 2006 en 2018 veel veranderd is.
Het was een zeer prikkelende leeservaring waarin de auteur gedurfde denkbeelden oppert.