HOE JAAP SMIT WOEKERDE MET ZIJN TALENTEN

De religieuze moedertaal van Jaap Smit – die van het christendom – loopt als een gouden draad door zijn boek Zonder kompas geen koers. De Sint had mij een bijzonder cadeau gegund: een door de auteur zelf gesigneerd exemplaar. Een bewaarexemplaar, zeker weten. Maar vooral een boek om te lezen. En dat deed ik. Met volle overgave. In één ruk verslond ik deze autobiografie, die bol staat van inspiratie en reflectie.
Smit beschrijft zijn indrukwekkende levenspad: van predikant tot organisatieadviseur, directeur van Slachtofferhulp Nederland, voorzitter van het CNV en uiteindelijk Commissaris van de Koning in Zuid-Holland. Een turbulente tocht vol uitdagingen en vernieuwende inzichten. De omslag kwam voor Smit na een preek over Jona – ja, die van de grote vis – in Heemstede. Dominee Jaap besefte toen dat zijn roeping niet in zijn toga zat, maar diep in zijn hart en ziel. Die roeping vroeg om een nieuwe koers. En dus begon hij te verkennen, zijn horizon te verbreden en zijn talenten elders in te zetten.
Met scherpe observaties en een frisse pen laat Smit zien hoe hij door talrijke imponerende functies heeft ontdekt dat waar de kerk uit de samenleving verdwijnt, vaak een bekrompen moraal de leegte vult. Voor hem draait alles om waarden met eeuwigheidswaarde: principes die telkens weer vertaald kunnen worden naar wetten en regels die passen bij de tijd. En ja, een beetje klassieke zelfreflectie, of zoals hij het noemt, een ‘wachter op de lippen’, kan geen kwaad.
Een van zijn uitspraken bleef me bij: ‘Als mensen nergens meer in geloven, zijn ze in staat alles te geloven. En lege hoofden bieden zeeën van ruimte voor, soms gevaarlijke, onzin.’ Dat soort treffende inzichten maken dit boek tot een spiegel voor de ziel.
Jaap Smit nodigt ons uit om samen op verhaal te komen en koers te houden met een betrouwbaar kompas. En laten we eerlijk zijn: hij heeft zijn talent allesbehalve begraven. Hij heeft ermee gewoekerd – in zijn werk én in dit boek – en laat ons zien hoe wij hetzelfde kunnen doen.
Bent u ook benieuwd naar dit inspirerende kompas? Wacht niet tot de volgende Sinterklaas – haast u naar de boekwinkel en lees!