Een boek om behoedzaam te lezen
Mariken Heitman (1983) is bioloog en schrijver. Ze debuteerde in 2019 met de roman Wateraap. Met haar tweede roman, Wormmaan, won ze in 2022 de Libris Literatuurprijs. De mierenkaravaan is haar jongste roman.
“Ik wil dat je behoedzaam bent.” Met deze eerste zin zet Heitman de lezer op scherp, de toon is gezet. Wie zegt dit, en tegen wie heeft deze persoon het? Wordt de lezer aangesproken? Slechts een zin is gelezen, en de vragen stapelen zich al op. Heitman zorgt ervoor dat je meteen in een alerte en analyserende leesmodes komt. Behoedzaam lees je verder om niets te missen van wat de auteur bedoelt. Op het eerste oog lijkt de schrijfstijl eenvoudig, maar niets is minder waar. Want er wordt evenveel wel als niet gezegd, de metaforen zijn prachtig, en elk woord lijkt gewogen en te wachten op de interpretatie van de lezer. Het hele boek door zonder dat de aandacht verslapt. Als lezer blijf je zoeken naar wie die mysterieuze ik-verteller is, die zo nu en dan de perspectieven van Kiek en de andere personages overneemt in dit cyclische verhaal.
Het boek is opgedeeld in vier seizoenen, en begint bij de herfst. Een mooie, logische keuze. Het oogsten van de tuin is in volle gang, iedereen werkt zich een slag in de rondte, en juist op dat moment krijgt Kiek haar diagnose. Ze kan en mag er niet bij stilstaan van zichzelf, de tuin gaat voor alles. Van buiten lijkt Kiek onverstoorbaar door te gaan, van binnen is het chaos. Versterkt door de haas, die zij als enige ziet. Ze zal het dier buitensluiten, het maakt niet uit hoe. Er gebeurt veel in de herfst. Naast Kiek leer je de vrijwilligers kennen. Allen hebben ze hun eigen verhaal en reden om op de tuin te werken. Zo is er Bram met zijn depressieve periodes, stagiair Vicky die hart en hoofd nog niet weet samen te brengen, en – later in het boek – Joos die lichtheid en positieve energie meebrengt.
Ieder volgend seizoen kent z’n natuurlijke elementen en volgt Kieks proces in haar ziekte. Als lezer kun je niet elke keuze van Kiek uitleggen, en soms wellicht niet waarderen, waardoor ze op enige afstand blijft. Heitman laat hiermee, zonder dat ze zweverig dreigt te worden, echter zien dat ieder mens het leven op z’n eigen wijze leeft. Voor Kiek is dat leven onlosmakelijk verbonden met de natuur, de tuin, het onvoorspelbare van dat alles en het zoeken naar logica binnen de chaos. Zoals mieren een andere weg kiezen als hun pad geblokkeerd wordt, zo moet ook Kiek op zoek naar haar nieuwe weg. Elk seizoen opnieuw, maar wees behoedzaam.
De mierenkaravaan van Mariken Heitman is een boek dat vraagt om herlezen te worden, in elk geval de vele geannoteerde passages. Het verhaal biedt veel om langzaam te laten bezinken en te overdenken. En het maakt nieuwsgierig naar de andere boeken van de auteur.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Gea Kuipers
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
