Gemengde gevoelens
Negen jaar moesten de fans van Ik ben Pelgrim wachten op een vervolg. Terry Hayes (1951) nam echter de tijd met Het jaar van de Sprinkhaan, geen vervolg, maar een standalone. Het boek werd wereldwijd op dezelfde dag gepubliceerd, waardoor het voor de vier vertalers Miebeth van Horn, Hilke Makkink, Catalien van Paassen en Erik de Vries van de Nederlandstalige editie een bijzondere klus was. De vraag rijst nu of dit nieuwste boek het wachten waard was? Hayes, die geboren is in Engeland, getogen in Australië en zijn werkzame leven als onderzoeksjournalist en scenarioschrijver heeft doorgebracht in Amerika, zegt erover in een interview met de Daily Mail: 'Het is episch, meeslepend, nieuw en onverwacht.'
Kane is werkzaam als spion voor de CIA. Hij spreekt vloeiend Russisch, Arabisch en Farsi en is daarmee bij uitstek geschikt voor een operatie in een van de zogenaamde Verboden Gebieden, het niemandsland in het grensgebied van Afghanistan, Iran en Pakistan. Hier regeert de harde hand van het Leger van de Zuiveren, geleid door een man wiens identiteit onbekend is. Bij de CIA werd hij tot voor kort Abu Muslim al-Tundra genoemd en de Dienst wist niet beter dan dat hij omgekomen was bij een bomaanslag. Niets blijkt minder waar. Al-Tundra, al snel de Sprinkhaan genoemd, leeft en heeft plannen die verstrekkende gevolgen voor de westerse wereld zullen hebben. Een koerier van het Leger biedt informatie aan en het is Kane’s taak om hem veilig naar Amerika te krijgen en daarmee Al-Tundra’s plannen te dwarsbomen.
Hayes’ schrijfstijl roept meteen herkenning op. Niet alleen door de toegankelijke, verhalende wijze waarmee hij de enigszins zelfingenomen Kane introduceert, ook door het boek te starten met een schijnbaar niet-relevante gebeurtenis. De auteur voert Kane grotendeels op als ik-personage, maar kent hem ook de rol van alwetende verteller toe. Onder andere daardoor weet de lezer af en toe al hoe iets is afgelopen, terwijl het ik-personage nog in het ongewisse verkeert. Een twijfelachtige keuze, want niet iedereen zal dit waarderen. Kane’s zelfingenomenheid komt gelukkig slechts bij vlagen naar voren. De lezer leert hem ook kennen als een bevlogen, trouwe, humoristische en soms weifelende man. Zijn moed en intelligentie, zijn heldenrol en zijn rol als geduchte tegenstander komen via andere perspectieven, waaronder die van de Sprinkhaan, naar voren. Hayes weet alle personages goed te karakteriseren. Hij geeft ze allen hun eigen geschiedenis en ervaringen. Op die manier wordt ook het hardvochtige karakter van Al-Tundra duidelijk. De auteur heeft eveneens oog voor de verschillende culturen en machtsverhoudingen binnen de landen waar het verhaal zich afspeelt. Het is daarom extra jammer dat het boek een aantal fouten kent, waaronder schrijf- en/of vertaalfouten. Zo is er bijvoorbeeld een scène waarin Kane zegt iets te zien, maar vanuit zijn situatie zou hij dat alleen kunnen voelen of beredeneren.
Het boek is opgedeeld in vier delen. In de eerste twee delen wordt het heden afgewisseld met een kijkje in de nabije toekomst en krijgt de lezer via flashbacks de nodige achtergrondinformatie. Niets wordt door Hayes zonder reden opgevoerd. Enerzijds zorgt dit ervoor dat de lezer geboeid blijft, anderzijds zorgt de voorinformatie voor minder spanning. Bovendien komen de cliffhangers, waarvan de auteur regelmatig gebruikmaakt, niet altijd uit de verf door de tijdssprongen erna. In de twee laatste delen van het boek wordt de lezer geconfronteerd met sciencefictionaspecten, zoals dystopie en buitenaardse elementen. De genrewisseling die de auteur hier gebruikt, is logisch en goed te volgen. De uitwerking zorgt voor enkele filmische, maar ongeloofwaardige scènes met orks die, afgezien van het moderne jasje, doen denken aan Tolkiens 'In de ban van de ring'-trilogie. Het is een gedurfde draai van Hayes en het kan hem zowel nieuwe fans als afhakers opleveren. Menig lezer die het niet zo heeft op sciencefiction zal hier een wenkbrauw optrekken en blij zijn dat de knop weer grotendeels wordt teruggedraaid. Het zorgt er in elk geval voor dat er op spanning wordt ingeboet, door de voorspelbaarheid van het vervolg. De uiteindelijke ontknoping is een mooie actiescène, maar door de hele aanloop ernaartoe niet meer zo verrassend.
Was Het jaar van de Sprinkhaan van Terry Hayes het wachten waard? Helaas is het antwoord hierop niet volmondig ja. Qua spionageverhaal zit het goed in elkaar, maar de diehard thrillerfan zal het boek niet nagelbijtend verslinden en de sciencefictionliefhebber zal er te weinig van zijn gading in vinden. Kortom: een boek dat gemengde gevoelens kan oproepen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Gea Kuipers
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
