Rijp en groen

Benedict Wells (1984) debuteerde in 2008 met zijn roman Becks laatste zomer. Bekender is deze Duitse schrijver natuurlijk van zijn roman Het einde van de eenzaamheid uit 2016. Wells komt uit een echte schrijversfamilie, maar dat is niet meteen zichtbaar, hij heeft namelijk na zijn schooltijd zijn naam gewijzigd. Hij is geboren als Benedict von Schirach: zijn vader Richard, zijn zus Ariadne en zijn neef, de advocaat Ferdinand von Schirach, schrijven allemaal.

De verhalenbundel De waarheid over het liegen is oorspronkelijk verschenen in 2018 en is net als zijn eerdere romans vertaald door Gerda Baardman. Het bevat tien verhalen die stammen uit de periode sinds zijn debuut. Na deze bundel is in Duitsland alleen zijn roman Hard land nog verschenen, in 2021.

De bundel start sterk met De wandeltocht uit 2018. Een vader rondt in zijn vakantiehuisje een zakelijke deal af en wil voor het verjaardagsfeest van zijn achtjarige zoontje per se nog een bergwandeling maken. Wells beschrijft deze toch uitvoerig en laat de vader zichzelf treffend karakteriseren:

'Die rusteloosheid, die behoefte aan een vrijheid die hij vaak alleen in zijn werk of in het alleen-zijn vond, was altijd zijn zwakte geweest.'

Wells werpt regelmatig in zijn boeken de vraag op wat de prijs van succes is. Ook in dit verhaal is de conclusie dat ambitie leidt tot zakelijk succes en persoonlijke vrijheid, maar dat dit ten koste gaat van het privéleven. Succes maakt eenzaam, maar het blijft een keuze. Hetzelfde thema komt ook voor in het verhaal De muze, waarin de schrijfster ten koste van haar muze een bestseller schrijft, of De vlieg, waarin een succesvolle uitgever zijn vrouw en zijn huwelijk heeft verwaarloosd. De protagonisten zullen met hun keuze moeten leven.

Ook Adrian Brooks, de hoofdpersoon uit het circa zeventig pagina’s tellende titelverhaal dat ook De filmserie wordt genoemd, moet met zijn keuze leven. Niet hij, maar George Lucas heeft Star Wars bedacht, maar omdat hij net als in Back to the Future via een tijdreis in 1973 is beland, kon hij vóór de echte bedenker van Star Wars deze film maken. Een interview geeft hem de mogelijkheid de waarheid over zijn leugen te vertellen, en Wells de mogelijkheid om het concept met zichtbaar plezier uit te werken.

De bundel bevat een breed spectrum aan verhalen zoals bijvoorbeeld het ontroerende Richard, waarin Wells met veel empathie de thema’s verlies en eenzaamheid op hoge leeftijd vormgeeft. Ronduit geestig is zijn Boekennacht over een bibliotheek waarin op kerstavond de boeken stiekem met elkaar praten. Dit sprookjesachtige verhaal vol intertekstualiteit is een uitwerking van een idee uit Het einde van de eenzaamheid. Een ander verhaal heeft aanvankelijk in Het einde van de eenzaamheid gestaan, maar werd door Wells eruit gehaald. Dit verhaal laat een bepalend aspect zien uit de jeugd van de vader van de hoofdpersoon.

Voor de lezers van Wells' boeken die ook van korte verhalen houden, biedt dit boek een extra inkijkje in de ontwikkeling die hij als schrijver heeft doorgemaakt. Het laat je bovendien weer even genieten van zijn schrijfstijl. Het niveau van de verhalen houdt gelijke tred met de ervaring van Wells. Hoe jonger de verhalen zijn, hoe hoger het niveau. Alle zijn echter geschreven in de voor Wells kenmerkende schrijfstijl, met soepele schijnbaar eenvoudige zinnen waar in de beste verhalen veel invoelbaar is tussen de regels door.