Overvol
Dolende zielen, uit het Engels vertaald door Anneke Bok, is het debuut van Cecile Pin en schopte het meteen tot de longlist van de Women’s Prize for Fiction 2023. Pin heeft een Franse vader en een Vietnamese moeder die in een vluchtelingenkamp in Thailand heeft gezeten voordat ze naar Frankrijk kwam.
'Centraal staat het geloof dat wanneer het lichaam niet op de juiste wijze thuis is begraven, de ziel op aard blijft ronddolen.' - recensent Gea
In dit boek volgen we Anh, de oudste dochter, die met haar broers Thanh en Minh Vietnam per boot ontvlucht. Ze stranden in een vluchtelingenkamp in Hongkong. Hun ouders en hun vier andere broertjes en zusjes, die met een andere boot vluchten, overleven de tocht niet. Anh identificeert hun lichamen in Hongkong. Dit alles is verwoord in de eerste indringende zin:
‘Er is het afscheid en daarna het uit het water vissen van de lijken – al het tussenliggende is speculatie.‘
Het Engeland van Thatcher vangt de drie wezen uiteindelijk op maar welkom zijn ze niet.
Het boek is overladen met thema’s: (boot)vluchtelingenproblematiek, complexe rouw, het schuldgevoel van de overlevenden, transgenerationele trauma’s, de Aziatische diaspora, racisme, integratie, de veranderende dynamiek tussen de kinderen door het wegvallen van de ouders en dat allemaal in nog geen tweehonderd pagina’s. Centraal staat echter het geloof dat wanneer het lichaam niet op de juiste wijze thuis is begraven, de ziel op aard blijft ronddolen. Het verklaart niet alleen de titel maar komt ook telkens op verschillende manieren voorbij.
Het verhaal is chronologisch opgebouwd en grotendeels geschreven vanuit het perspectief van Anh. De hoofdstukken gaan met hink-stap-sprongen van verschillende grootte door de tijd tussen november 1978 en april 2022. Dit verhaal wordt afgewisseld met bijvoorbeeld hoofdstukken waarin Dao, het jonge broertje dat is overleden, als dolende ziel vertelt over hun fatale boottocht en kijkt hoe het met de overlevenden door de jaren heen gaat. In andere door het verhaal heen geweven hoofdstukken worden twee Amerikaanse soldaten gevolgd die via een geluidsinstallatie jammerende stemmen in de jungle lieten horen om zo de Vietcong bang te maken. Dit stellen de stemmen voor van hun gevallen kameraden, die niet op de juiste manier zouden zijn begraven en nu gedoemd waren om op aarde rond te dolen. Deze psychologische oorlogsvoering hebben de Verenigde Staten daadwerkelijk gevolgd in de operatie Wandering Soul. Tussen dit alles door staan ook gefictionaliseerde nieuwsberichten en rapporten over de psychologische gevolgen die de gebeurtenissen bij vluchtelingen kunnen hebben. Dit vormt als het ware de research die de schrijver van het boek heeft gedaan. Wie dit is wordt in de loop van het boek duidelijk.
De opbouw zorgt er voor dat je de drie kinderen op beslissende momenten ziet, maar het echte dagelijkse leven komt niet aan bod. Zo wordt meer verwoord hoe het met ze gaat dan dat je dat als lezer ervaart. De connectie met de personages is daarom minder. Dit wordt storend als eerst geschreven wordt over gedrag van de hoofdpersonen en dan een hoofdstuk met een klinische beschrijving van trauma’s volgt als bewijs. Daartegenover staat het eerste hoofdstuk waarin je het naderend afscheid van de familie voelt of de hoofdstukken met Dao, die prachtig kleur geeft aan het leven als dolende ziel.
Tot slot komt steeds de belangrijke rol terug die het vertellen van het verhaal van bootvluchtelingen heeft.
‘Kennis maakt herinneringen mogelijk, en herinneren is eer bewijzen. Ik wil dat alle doden respect wordt betoond. Ik wil monumenten en standbeelden en gedichten ter nagedachtenis aan hen.‘
Dolende zielen geeft de geschiedenis van Vietnamese bootvluchtelingen een podium en laat zien dat hun barre tocht niet eindigt als ze aan land komen in een veilig land maar dat ze de gevolgen hiervan tijdens de rest van hun leven met zich meedragen. De vorm waarin dit verhaal is gegoten overtuigt helaas niet altijd en vergroot soms de afstand tot de personages en daarmee tot hun verhaal dat Pin zo graag voor het voetlicht wil brengen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Gea Smits
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
