Wie huilt in het echt, maakt het papier nat
'De grote dichter', 'beroepsbohemien', 'Dzjengis Khaan van de grootverbruikers', bejubeld en verguisd: ziehier Ilja Leonard Pfeijffer (1968). Op 1 maart 2016, het jubileumjaar van de reeks Privé-domein, verscheen Brieven uit Genua, een lijvig egodocument waarin de schrijver toetreedt tot het "barre, bange oord dat werkelijkheid heet." Geen lekker leesboek, maar "het werkelijke uitzicht dat ik heb als ik mijn ogen sluit." Geen decor, maar rauwe werkelijkheid zonder opsmuk. Brieven uit Genua is een brievenboek met echte brieven die zoveel mogelijk werkelijk verstuurd zijn. Geen pageturner, maar een boek dat je rustig tot je neemt, overdenkt, herleest en weegt.
Wie een egodocument schrijft, maakt zichzelf kwetsbaar en neemt welbewust een risico. Pfeijffer wilde met Brieven uit Genua een afgerond verhaal over de ontwikkeling van een persoon maken, waarbij het voor de lezer niet zou moeten uitmaken wie die persoon is. Dat laatste heb je als schrijver niet in de hand. Het is de lezer die bepaalt met welke blik hij naar dit boek kijkt. In hoeverre wil de lezer meegaan met de schrijver, die steeds met nadruk zegt dat hij echt wil zijn en dat hij alleen de waarheid wil vertellen, terwijl deze lezer weet dat juist de vervagende grens tussen fictie en werkelijkheid een centrale plaats inneemt in het werk van Pfeijffer? In hoeverre kan de lezer de schrijver loslaten?
In Brieven uit Genua reflecteert Pfeijffer op zichzelf, op het schrijven en op de wereld om hem heen. Met de nodige humor en op een vriendelijke, maar ironische toon bespreekt hij ondermeer de Italiaanse en Europese politiek, de eventuele terugkeer van Berlusconi, de rivaliteit tussen de beide voetbalclubs van Genua en het Koningslied.
Natuurlijk ruimt Pfeijffer de meeste plaats voor zichzelf in. In de brieven aan zichzelf op jongere leeftijd, die uiteraard nooit verstuurd zijn, beleeft hij zijn eigen mesohadie: op weg van een druistige jeugd naar eeuwige roem daalt hij af naar een emotioneel dieptepunt, waar schimmen uit het verleden opduiken. Een lange rij exen, professoren en collega-schrijvers passeert de revue, waarbij Pfeijffer niet schroomt om hier en daar een vette roddel op te dissen. Vanuit het heden geeft hij commentaar op zijn verleden. Hij (h)erkent zijn eigen drankprobleem, maar ziet het niet als een probleem. Een fietstocht naar Rome met zijn geliefde Gelya zorgt ervoor dat hij kan ontsnappen naar een bestaan zonder verplichtingen, waarbij hij zijn drankprobleem niet onder ogen hoeft te zien. Het is in Genua waar het verleden en het heden weer samenkomen.
Hoewel het succes van La Superba zorgt voor een geluksmoment, gaat het leven knagen. Vrienden uit Genua zijn vertrokken, Gelya is al twee jaar een ex, de eeuwige zomer is verworden tot een "nadruppelende herinnering onder een geknakte parasol", terugkeer naar Nederland zou een nederlaag zijn en op Facebook staan alleen nog verzonnen berichten. Geen enkele relatie blijkt bestand tegen de levensstijl van Pfeijffer, die alles ondergeschikt maakt aan de kunst. "Een vrouw die dat niet snapt, is niet geschikt om een dichter te beminnen." De eenzaamheid slaat ongenadig toe. Gelukkig is er dan de al lang aangekondigde plotwending in de vorm van de mooie, Italiaanse Stella. Zij helpt hem de drank af te zweren en voor het eerst echt te gaan leven. De literaire verwerking van zijn leven zal hij los moeten laten, ook al weet hij niet hoe dat moet.
De vraag of de lezer in staat is de schrijver los te laten, blijft onbeantwoord. Uiteindelijk blijkt het onbelangrijk, net als de vraag of het allemaal echt is. Brieven uit Genua overtuigt door de kwetsbaarheid en door de openheid. Soms opgeklopt en arrogant, tegelijkertijd eerlijk en niet helemaal eerlijk. Filosofisch, intelligent en doordacht. Een egodocument pur sang. Dat, opgeteld bij de prachtige stijl en de gewaagde vorm -wie schrijft er anno 2016 nog een brievenboek-, maakt dit boek tot een waardige opvolger van La Superba.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Geertje Otten
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
