Aangrijpend, overweldigend en diep-menselijk
Spanje, begin twintigste eeuw: het land is bezet door een groot imperium. Dorpsbewoners van een dorp in Extremadura zijn uit hun huizen verjaagd en hun onderkomens zijn ingenomen door de ‘dappere strijders van het Rijk’. Het is een warme nacht in augustus en Eva Holman, de vrouw van een militair die een van de huizen kreeg toegewezen, kan de slaap niet vatten. Gelukkig is ze al lang niet meer: haar man Iosif is nog maar een schim van wat hij vroeger was, haar zoon is opgeofferd aan de oorlog en daarvan geeft ze haar man de schuld. De man in wiens schaduw ze altijd heeft geleefd en wiens schaduw ze inademt. Als ze de volgende ochtend opstaat, ziet ze een oude man, mager, gekleed in een donker colbert en een zwarte broek. Hij zit tegen de schutting van de moestuin. Bewegingloos. Woordeloos.
De grond onder onze voeten van Jesús Carrasco (1972) is een aangrijpend, overweldigend en diep-menselijk verhaal over Eva en de oude man, die later Leva blijkt te heten. In plaats van hem weg te sturen, zoekt ze toenadering. Urenlang zit ze bij hem en noteert ze de verwarde woorden die hij spreekt. Stukje bij beetje weet ze zijn verhaal te reconstrueren, waardoor haar eigen beeld van de werkelijkheid steeds verder afbrokkelt. In hun diepste verdriet raken beide werelden elkaar.
Vanuit het ik-perspectief van Eva zien we een man die alles kwijt is: zijn land, zijn cultuur, zijn vrouw en kind, zijn waarden en zijn emoties. Men heeft hem tot een dier gemaakt. Carrasco geeft het verhaal op een bijzondere manier weer: verstild, vervreemdend, met de voortdurende dreiging van (nog)niet-weten. Door de korte hoofdstukken is het verhaal fragmentarisch. Het keiharde en aangrijpende verhaal van Leva wordt afgewisseld met de bij vlagen bijna romantische beschrijvingen van de omgeving waarin Eva woont. Alsof Carrasco de lezer enigszins wil beschermen tegen de gruwelen die Leva heeft meegemaakt. Niet alles tegelijk, zodat de lezer tussendoor op adem kan komen. Pas aan het eind van het boek neemt Leva het vertellen over. Daar kan de auteur de lezer ook niet langer beschermen en moeten we met Leva terug het verhaal in.
Gaandeweg het verhaal verliest ook Eva -net als Leva- steeds meer van haar zekerheden. Haar geloof was ze al kwijtgeraakt. "Met de dood van Thomas was ook God gevallen. Aan hem had ik niets op dat moment, het droevigste moment van mijn leven." De liefde voor Iosif is omgeslagen in haat: "Ik voel weerzin en medelijden, en in plaats van hem in bed te leggen, zoals ik op een ander moment zou hebben gedaan, laat ik hem op de grond liggen. Hij heeft zijn laarzen aan, daarmee zou hij naar de dood moeten lopen, iets waarvan ik vurig hoop dat het vanavond zal gebeuren." Met Leva is daar nu ook de twijfel over het leven dat ze leidt. Ze beseft dat ze moet kiezen: doorgaan op de weg die haar nu onwettig lijkt of de rest van haar leven open en eerlijk onder ogen zien, waarbij ze alles wat ze nog heeft, zal verliezen.
Door het verhaal in de tegenwoordige tijd te vertellen, trekt de auteur de lezer aan de haren het verhaal in. De korte zinnen, het bijna staccato taalgebruik doen de rest. Afstand nemen is er niet bij. Hoewel Eva een voor haar onbekend verhaal van een verwarde man vertelt, is het vanaf de eerste zin volkomen geloofwaardig. Het verhaal van Leva is hard en (helaas) herkenbaar, maar de boodschap erachter is positief: wanneer de ander in onze ogen niet langer een vreemde is, kunnen we ons inleven, krijgen we begrip voor elkaar en kunnen we dichter bij elkaar komen.
Met De grond onder onze voeten heeft Jesús Carrasco na De vlucht opnieuw een overdonderend en verbijsterend, maar tegelijkertijd ontroerend en bemoedigend boek geschreven.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Geertje Otten
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
