Grote vragen, weinig antwoorden

Met de roman Haar verlaat Kathleen Vereecken het reeds gebaande pad van de historische jeugdliteratuur om nieuwe wegen in te slaan. Na boeken als Zijdeman en Ik denk dat het liefde was, die goed ontvangen werden door het publiek, is er nu het levensverhaal van Ivo en zijn drie dochters.

Als gevolg van een verkeersongeluk raakt Ivo zijn vrouw Lena al vroeg kwijt. Hij blijft achter met drie jonge dochters die hij zo goed mogelijk probeert op te voeden. Over Lena en het ongeluk wordt weinig gesproken; alleen hun jaarlijkse vakantie naar steeds hetzelfde hotel herinnert aan betere tijden. Op zijn sterfbed wil hij het verzwegen verhaal dat hij zijn leven lang bij zich heeft gedragen vertellen. Een verhaal over goede bedoelingen, stommiteiten, kleine beslissingen met grote gevolgen en over schuldgevoel.

Ook de meiden hebben zo hun verhalen, schaamtes en schuldgevoelens. De lezer kijkt afwisselend mee met Suzanne, Catherina en Hanna. Drie totaal verschillende vrouwen. Soms zusterliefde, dan weer rivaliteit. Alledrie hebben ze hun problemen in de liefde. Waarom durft Suzanne zich niet echt te binden aan Stefan? Kan Catherine Paul ooit echt vergeten? En Hanna, kan zij zich bij haar kinderloosheid neerleggen?

Grote vragen, onderhoudende thema's, maar daar blijft het dan ook bij. De antwoorden ontbreken of liggen juist erg voor de hand. Zelfs het langverzwegen verhaal van Ivo is niet heel schokkend. Als lezer had je al bedacht dat het zo gelopen zou zijn. Sterker nog: de gemiddelde lezer zou je wellicht precies hetzelfde hebben gedaan, onder het motto: 'alles weten maakt niet gelukkig.' Het boek leest lekker weg, maar daarmee is de literatuurliefhebber niet tevreden. Die zoekt een verhaal dat schuurt, knaagt en blijft hangen, die zoekt vernieuwing en daarin stelt Haar teleur. Nog tijdens het lezen dringt het gevoel zich op dat je dit allemaal al eens eerder hebt gelezen of gezien. Als lezer word je simpelweg niet voldoende uitgedaagd en dat is jammer.

Gelukkig maakt de stijl waarin Vereecken schrijft nog veel goed. Ze weet de personages mooi en integer te beschrijven. Het taalgebruik is toegankelijk en effectief met soms verrassende vondsten. Wie heeft er ooit van 'troostparkeren' gehoord? En van 'onthuis'? Onbekende woorden, maar heel veelzeggend en dat is natuurlijk genieten voor de taalliefhebber.

Al met al is Haar als roman lastig te plaatsen. De toegankelijkheid en de thematiek pleiten er wellicht voor om het boek als Young Adult te typeren. Daartegenover staan de volwassen personages, die zich in een andere levensfase bevinden dan de lezers van Young Adult-boeken, waardoor deze lezers zich niet kunnen identificeren. Als literaire roman is het boek gewogen en te licht bevonden, waardoor het belandt in de klasse 'onderhoudend, ontspannend, maar niet diepgaand.' En daar is verder niets mis mee.