De ene hyperbool na de andere
Al vanaf de eerste pagina van Het einde is nu, een debuut van Aniana Taelman, golft het dramatisch gehalte van dit boek de lezer als een tsunami tegemoet. De ik-verteller heeft het zwaar en dat zullen we allemaal weten. Taelman heeft haar 'puur, rauw en authentiek levensverhaal' opgeschreven om mensen te helpen. Een loffelijk streven, maar het is twijfelachtig of ze daarin slaagt.
Nu is het altijd moeilijk om een autobiografisch verhaal te recenseren als het inhoudelijk niet zo'n goed boek blijkt. Immers: je hebt het over de gevoelens en handelingen van de auteur zelf en niet over die van een romanpersonage. Dit boek heeft, naast de inhoud, een aantal andere tekortkomingen, waarvan er twee uitgelicht kunnen worden:
In de eerste plaats de stijl. Zoals hierboven al vermeld: de lezer krijgt een enorme lading dramatische zinnen over zich heen gestort, de ene hyperbool na de andere. Op het moment dat ze gebeld wordt door haar zwager dat haar moeder (jong geconfronteerd met alzheimer) de weg kwijt is en opgehaald moet worden, ziet ze onmiddellijk autodieven en verkrachters. 'Elke seconde word ik radelozer. Mijn hoofd duizelt, ik krijg het nog veel benauwder. Even lijkt het of er vanuit de verte een gewelddadige windhoos op me af komt stormen. Ik moet haar koers veranderen, ik moet mezelf stoutmoedig herpakken, alleen zo kan ik mijn moeder redden. (...) Allesoverheersende angst suist door elke vezel van mijn lijf, waardoor spieren en pezen tot slappe, krachteloze draden verlammen ik ik mijn telefoon tegen de grond laat kletteren.' En zo gaat het nog vele pagina's door. De bouwstenen van Het einde is nu zijn ernstig genoeg: de vader van de verteller heeft zich van het leven beroofd en haar moeder heeft op 66-jarige leeftijd Alzheimer in gevorderd stadium. De verteller worstelt met een trauma ('het gedrocht', 'de schepper van mijn versmoord verdriet') en ze wil haar moeder zolang mogelijk thuis laten wonen. Geen thema's om een vreugdevolle en juichende roman over te schrijven, maar deze eindeloze klaagzang is al snel niet meer aantrekkelijk omdat de verteller in haar verdriet blijft ronddraaien. Iedere vorm van relativeren ontbreekt.
Naast de overdreven dramatische stijl is het ook de toonzetting die storend werkt. Taelman zet een wrokkige, gefrustreerde, rancuneuze verteller neer, die de anderen om zich heen beslist niet respecteert. Zo is het beeld dat ze van de vrachtwagenchauffeur schetst nogal aanmatigend: 'een grote kerel met een buik, bezweet, ongewassen shirt, open muil, samengetrokken wenkbrauwen'. Dat, terwijl ze hem niet eens gezien heeft. Hardwerkende verpleegkundigen worden uitgemaakt voor 'witteschortenbrigade'. Op het moment dat een verpleegkundige geen 37 minuten de tijd heeft om haar moeder te helpen met het ontbijt, is er sprake van een totaal onbegrip bij de verteller. Rouwende familieleden zijn 'sensatiezoekers', dorpsgenoten komen er ook al niet goed af. Tegelijkertijd is ze trots op haar eigen materieel succes en op haar starheid ('Ik keer ook nooit op een beslissing terug'). Blind voor haar eigen façade weet ze die van anderen moeiteloos te doorzien. Uit alles straalt jaloezie op het leven van anderen, maar: hoe goed kent ze die anderen eigenlijk? Wat weet ze van de zorgen van andere mensen?
Diep weggezakt in haar eigen ellende heeft ze geen enkel oog meer voor de noden van andere mensen. Zij zijn slechts 'klagende en jammerende dramaqueens'.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Geertje Otten
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
