Een brug te ver

Liefde is een rebelse vogel is het romandebuut van Mounir Samuel. Geen onbekende in de schrijverswereld, aangezien hij regelmatig bijdrages levert voor De Groene Amsterdammer en schreef voor Trouw, NRC Handelsblad en De Correspondent. Tot dusver schreef Samuel negen boeken (non-fictie). In deze boeken richt hij zich vaak op identiteits- en minderheidsvraagstukken.

Liefde is een rebelse vogel draait om Zetá, een jonge vrouw die op zoek gaat naar haar vader en een naamloze ik, psychologe en vooral op zoek naar zichzelf. Met deze karakterschets is ook het grootste deel van het verhaal verteld. De roman is tot ongeveer honderd pagina's voor het eind een eindeloze jammer- en klaagzang op het leven. Tel daarbij op de inwisselbare personages, de voorspelbaarheid, de clichés en de ongeloofwaardigheid en je weet dat je niet te maken hebt met een literaire ontdekking.

Zetá vertrekt naar Spanje om haar roots te zoeken. Haar vader heeft het gezin in de steek gelaten en Zetá wil achterhalen wat ze mist. Ze ontmoet de familie van haar vader en ontdekt dat het leven hele nare kanten heeft. Op een harde manier maakt ze kennis met de maatschappij. De ik-figuur is psychologe, maar zou heel goed zelf een aantal consulten kunnen gebruiken. Ook zij mist de nodige steun in haar leven. Met haar moeder heeft ze een kille relatie. Uiteraard meldt Zetá zich in de praktijk van de ik-figuur. Ze blijken elkaar op meerdere fronten aan te vullen. Wat Zetá mist, heeft de ik te bieden; wat de ik mist heeft Zetá te bieden. Wat dat betreft zijn de bijpersonages vele malen interessanter. Tomas maakt indruk door de moeilijke keuzes die hij maakt. Ayodele is nuchter en doortastend: typisch iemand die heel goed weet wat het leven inhoudt.

Samuel gaat zich in Liefde is een rebelse vogel te buiten aan details en beschrijft alles: bij non-fictie niet vreemd, maar bij fictie te veel. Er is nauwelijks ruimte voor de lezer om open plekken in te vullen en dat maakt het boek er niet boeiender op. “Thuis legde ik een fles prosecco in de koelkast, werkte de stapels vuile vaat weg en pakte de stofzuiger. Ik sleepte het besmeurde kleed naar mijn slaapkamer, ging snel met een dweil over de vloer en ordende de boeken in mijn boekenkast. Haastig schoof ik de stapel zelfhulpboeken onder de bank. Ik nam een voorverpakte maaltijdsalade, kreeg amper een hap door mijn keel en zette hem met vork en al weer terug.” Babbel, babbel, babbel: een voortkabbelend verhaal. Show! Don't tell.

Naast de beperkte ruimte die de lezer krijgt, storen ook het taalgebruik met tal van loze opvulzinnetjes en de versleten, uitgewoonde beeldspraak. Een zin als: “In het wachtlokaal van de tijd” verrast de lezer niet meer. Pas in de laatste honderd pagina's laat Samuel dit een beetje los en komt hij soms tot mooie en spannende zinnen. Het boek krijgt dan ook meer diepgang en het raakt boeiender thema's. Helaas is het dan al te laat. Liefde is een rebelse vogel had vanwege de thematiek een interessante roman kunnen zijn, maar stelt toch teleur.