Worteltjes in een snelkookpan
Op een ochtend ziet Carmel een foto van Julia in de krant. Die foto vormt voor Carmel de aanleiding om de lezer het verhaal over haar jeugd te vertellen. Een verhaal over een zoektocht naar de liefde voor jezelf en voor anderen, een verhaal over de moeite die het kost om aan je milieu te ontkomen, een verhaal over dromen zonder grenzen: dat is waar Liefde verkennen van Hilary Mantel (1952) (vertaling: Marijke Versluys) om draait. Dat het niet meevalt om die liefde uiteindelijk te vinden, wordt door Mantel op een nuchtere, melancholische manier verteld, zonder dat het een slepend verhaal wordt.
Nadat ze de nonnenschool hebben doorlopen, zijn Carmel, Julianne en Karina klaar voor de volgende stap: studeren aan de universiteit. In de tijd en het milieu waarin Carmel opgroeit, is dat zeker geen vanzelfsprekendheid. Ze is enig kind van oude ouders, die wonen en werken in een verlopen katoenstadje in Engeland. Moeder probeert de schijn nog wat op te houden, maar uit alles blijkt dat het armoede troef is. Carmel is hun enige kans om nog wat aanzien te verwerven.
Op de universiteit probeert Carmel zich staande te houden naast Julianne (Julia), een klasgenoot, maar afkomstig uit een rijk gezin. Op een hele mooie manier laat Mantel de onderlinge verschillen zien. Soms neigt het naar clichés, maar het wordt nergens hinderlijk. En dan is er ook nog Karina, dochter van ouders met een vaag oorlogsverleden, afkomstig uit een onbekend buitenland. Haar relatie met Carmel is er eentje van aantrekken en afstoten, van minachten en waarderen. Als buitenbeentjes in een voor hen vreemd milieu hebben ze elkaars steun nodig, maar willen ze elkaar liever niet steunen.
Liefde verkennen schetst een prachtig tijdsbeeld van Engeland kort na de Tweede Wereldoorlog. De armoede nadat de katoenindustrie is ingestort, het opkomend feminisme, het socialisme en de toenemende ontkerkelijking krijgen allemaal een rol in het verhaal. Mantel laat zonder veel omhaal van woorden voelen hoe de druk op Carmel om maar goed te presteren, om uit te komen met haar karige, eigenlijk ontoereikende, budget en om aan de verwachtingen van haar ouders te voldoen, haar langzaam te veel wordt. Je ziet het aankomen, maar je kunt er niets tegen doen.
Excelleren, zonder te succesvol te zijn: dat is de verzwegen opdracht die Carmel mee krijgt. Daarbij is ze erg streng voor zichzelf: als een victoriaanse moeder is ze ervan overtuigd dat eetlust een vrouw niet siert en dat meisjes met een universitaire opleiding nauwelijks voedsel nodig hebben. Deze ‘zekerheden’ worden ook nog eens versterkt door het kosthuis waar ze woont en waar vierpersoons-porties voor tien meisjes voldoende moeten zijn. Nee, dat zouden ze niet hebben gewaagd als het jongens geweest waren.
De ingrediënten van Liefde verkennen zouden heel gemakkelijk kunnen leiden tot een zwaar boek. Toch is dat nergens het geval door de onderkoelde humor en de originele beeldspraak die Mantel gebruikt. Waar eerder las je over worteltjes die elkaar toezingen in een snelkookpan, zoals slaven in het ruim? Net als Carmel, zoekt de lezer naar de verbinding tussen haar verleden en het verhaalheden. Wat is er in de tussentijd gebeurd, hoe is haar in haar leven vergaan? Daarop geeft Mantel geen antwoord en dat is misschien precies de reden waarom dit boek nog een tijdje nagalmt.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Geertje Otten
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
