Driehoek van zeer verschillende vrienden

Een cover in grijstinten, chocoladebruine titel, een meisje met een rood jasje en rood hoedje, een chocoladebruine achterflap: de roman Verlangen naar chocolade van Care Santos is bepaald geen blikvanger. In de roman wordt het leven van drie vrouwen beschreven: Sara, Candida en Mariana. Totaal verschillende vrouwen die leven in verschillende eeuwen. Toch is er een aantal zaken dat hen bindt: de stad Barcelona, met een diepgewortelde chocoladetraditie, de wereld van chocolade en een witporseleinen, beschadigde chocoladekan met een inscriptie op de onderkant.

Santos start haar vertelling met Sara. Ze leeft in de twintigste eeuw, is getrouwd met Max en houdt er daarnaast een relatie op na met Orlion Pairot, de bedenker van drie chocoladebonbons: een driehoek van drie verschillende vrienden. Sara is opgegroeid in een gezin met chocolatiers en wist al jong dat ze de zaken van haar ouders zou overnemen. Het leven met Max biedt haar stabiliteit, maar het daagt haar niet uit; uitdaging vindt ze wel bij Orlion. Helaas vergeet Santos dat de lezer, net als Sara, ook uitgedaagd wil worden. Het eerste deel kabbelt als een gemoedelijk bergbeekje voort: traag, geen spectaculaire en spannende stroomversnellingen, romig als chocolade, slaapverwekkend. Als lezer hoef je geen moment te puzzelen en blijf je niet zitten met onbeantwoorde vragen. Te veel details, te veel voorspelbaarheid. Het gekozen perspectief zorgt er ook voor dat je niet betrokken raakt bij Sara. Je bent en blijft een toeschouwer.

In het tweede deel gaat het beter. Ineens valt de zin "In voorwerpen wonen geschiedenissen en stemmen die ze vertellen" op hun plaats. Alsof de chocoladekan vertelt over wat er in het verleden is gebeurd. We lezen over de geschiedenis van Candida, een jonge vrouw die eveneens wanhopig op zoek is naar uitdaging. Ze is getrouwd met chocolatier Antonio Sampons, maar verlaat hem voor een operazanger. Chocolade boeit haar niet. 
Vanaf dat moment ligt de focus op Aurora. Dochter van een onbekende vader en een gestorven moeder. Ze is opgenomen in het gezin van Candida: uitzonderlijk in de negentiende eeuw. Als Candida trouwt met Sampons, gaat Aurora mee als dienstmeisje. Een klein kamertje, zonder een enkel raam, is haar plek. Als Candida er met haar minnaar vandoor gaat, gaat ze terug naar haar pleegouders en neemt ze de chocoladekan als aandenken mee. Pas in 1910 weet ze de kan terug te bezorgen bij de rechtmatige eigenaar: Antonieta, de dochter van Candida.

Het derde deel speelt zich af in de achttiende eeuw en heeft de vorm van een briefroman. De brieven worden geschreven door Victor Philibert Guillot en zijn gericht aan Adelaïde van Frankrijk (de tante van Lodewijk XVI): jawel, de dame van de inscriptie die op de onderkant van de chocoladekan staat. Vanuit een ik-perspectief kijken we mee naar de geschiedenis van Mariana. Ze was de vrouw van de eerste chocolademaker Fernández, die een apparaat bedacht om cacao te verwerken. We volgen haar strijd om een plaats te verwerven in een wereld die gedomineerd is door mannen en waar het voor vrouwen verboden is om toe te treden tot het chocoladegilde. Zowel de koning van Frankrijk, als die van Engeland hebben belangstelling voor haar cacaobonenmaler. Uiteraard wil het chocoladegilde deze techniek ook hebben, waardoor er een heus complot ontstaat. En steeds is daar die chocoladekan.

In tegenstelling tot het eerste deel, boeien de beide andere delen van het verhaal wel. De vertelperspectieven zijn aansprekender, het ritme van het boek is anders (ineens een komedie tussendoor) en de gebeurtenissen zijn met feiten en historische figuren onderbouwd. De mix van historische en fictieve personages maakt het boek interessant, de feiten zijn informatief en geven een overzicht van de geschiedenis van chocolade. Toch maken al deze verteltechnieken Verlangen naar chocolade niet tot een topboek voor literatuurliefhebbers: daarvoor ontbreken diepgang en uitdaging. Het biedt hooguit een kortdurend gelukzalig effect: inderdaad, net als chocolade.