Gyasi overtuigt met boeiend debuut
Weg naar huis is de Nederlandse vertaling van Homegoing, de debuutroman van Yaa Gyasi (1989). Gyasi is geboren in Ghana en opgegroeid in Huntsville, Alabama. In 2009 reist ze naar Ghana om onderzoek te doen voor een moeder-dochterverhaal. Als ze het oude fort Cape Coast bezoekt, realiseert ze zich dat het verhaal veel groter zal moeten worden om de geschiedenis weer te geven. Uiteindelijk resulteert het in Weg naar huis, een roman over de levens van twee families die zich uitstrekt over acht generaties, twee continenten en over driehonderd jaar.
Effia en Esi zijn halfzusters die apart van elkaar opgroeien in het Ghana van de achttiende eeuw. Effia groeit op bij de Fante-stam. Ze is voorbestemd om als vrouw van het stamhoofd door het leven te gaan, maar ze wordt door haar stiefmoeder uitgehuwelijkt aan een Engelse slavenhandelaar, James Collins. Effia leeft in welvaart binnen fort Cape Coast. Na de eerste dag in het fort heeft James het nooit meer over de slaven die in de kerkers onder hun woonvertrekken verblijven gehad. Effia heeft nooit gevraagd wat er met die mensen gebeurde.
Esi groeit op bij de Ashanti-stam. Zij wordt meegenomen en verkocht aan Engelse slavenhandelaars. Ze komt terecht in de kerkers van fort Cape Coast, waarna ze verscheept wordt naar Amerika, waar ze op een plantage terechtkomt. Beide vrouwen staan aan het begin van een boeiend verhaal over slavernij. Ze zijn onwetend van elkaars bestaan en zullen elkaar nooit leren kennen. Zoals een oud gezegde zegt over zussen die gescheiden worden: "Ze zijn als een vrouw en haar weerspiegeling, gedoemd om elk aan een andere kant van de poel te verblijven."
In een periode waarin een polemiek wordt gehouden over culturele toe-eigening en waarin critici stellen dat schrijvers niet mogen schrijven over mensen uit andere culturen, is het lastig om kritisch over de inhoud van het verhaal te zijn. Immers: kan een blanke recensent oordelen over een verhaal dat geschreven is door iemand uit een niet-blanke cultuur over een niet-blanke cultuur? Zal een positieve recensie niet leiden tot een smalend: ‘politiek correct’ en zal een minder positieve kritiek niet leiden tot: "met een racistische visie beoordeeld"?
Gyasi is erin geslaagd om van Weg naar huis een aantrekkelijk en vlot verhaal te maken, dat ook nog ergens over gaat. Geen hoogstaande literatuur met ingewikkelde zinnen of bijzondere beeldspraak, maar een rechttoe-rechtaan-verhaal over een verschrikkelijke periode in de wereldgeschiedenis. Het verhaal boeit van de eerste tot de laatste pagina, al is het laatste hoofdstuk niet bepaald het sterkste deel van het boek: Gyasi rondt het verhaal af op een mierzoete wijze, die beter past bij een feelgoodroman dan bij een verhaal over slavernij. Op een heldere manier laat ze zien hoe de slavernij ook in de eenentwintigste eeuw resulteert in een nog steeds voortdurende achterstelling van zwarten in de Verenigde Staten en dat iedere generatie wordt gevormd door de voorgaande generatie.
Ook in Ghana wordt het verleden niet uitgewist. Yaw, vijfde generatie uit de ‘tak’ van Effia, houdt zijn leerlingen, die les krijgen uit de geschiedenisboeken van de witten, voor: "We geloven degene die de macht heeft. Wie de macht heeft, bepaalt het verhaal. Bij geschiedenis moet je je dus altijd afvragen: Wiens verhaal krijg ik niet te horen? Wiens stem is onderdrukt om deze stem de ruimte te geven? Zodra je dat eenmaal hebt uitgevonden, moet je ook op zoek gaan naar dat verhaal." Hij zal uiteindelijk naar Alabama verhuizen, waar hij samen met zijn vrouw Esther en zijn dochter Marjorie een bestaan opbouwt. Dochter Marjorie, die overeenkomsten heeft met auteur Yaa Gyasi, voelt dat ze nergens echt bij hoort. "Maar niemand vergeet dat hij ooit gevangen is geweest, ook niet wanneer hij weer vrij is." Ze keert tijdelijk terug naar Ghana, waarmee de cirkel rond is.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Geertje Otten
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
