Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Verplichte kost

Geertje Otten 13 oktober 2020
In Wij slaven van Suriname beschrijft Anton de Kom de periode waarin de Hollanders zich Suriname toe-eigenden en de oorspronkelijke bewoners tot slaaf maakten. Ook als je denkt dat je al veel weet over deze periode is het boek interessant. De Kom legt verbanden die tot nu toe voor de meesten onder ons onzichtbaar waren.
De Kom werd in 1898 in Paramaribo geboren. Zijn vader was nog slaaf geweest en zijn oma bracht haar kleinkinderen 'het leed der slavernij' bij, opdat zijn niet vergeten wie hun voorouders waren. Zelf werd De Kom de hoop van de paria's, van de ontevreden Surinamers en de achtergestelde Javanen. Hun klachten noteerde hij in schriften en zo ontstonden de verhalen van onderdrukking en ontbering. Omdat De Kom een bedreiging vormde voor het gezag werd hij gearresteerd en verbannen uit Suriname. Hij overleed in 1945 in een Duits concentratiekamp.

Het boek geeft een indringend beeld van de periode van slavernij, waaraan meer dan 150 jaar geleden op papier een einde kwam. De erfenis van deze periode is nog steeds zichtbaar en voelbaar in de vorm van alledaags en institutioneel racisme en structurele ongelijkheid op verschillende vlakken in de samenleving. Daar waar de meeste Surinamers hun koloniale minderwaardigheidsgevoelens ten opzichte van witte mensen zullen hebben overwonnen, kost het sommige witte mensen nog moeite om hun, wellicht onbewuste, gevoelens van superioriteit af te leggen, getuige de felheid waarmee de sinterklaastraditie wordt 'beschermd'.

Anton de Kom maakt het de lezer zeker niet gemakkelijk. Het boek is soms ingewikkeld en de zinnen zijn niet altijd even overzichtelijk. Daarbij is de uitgave van 2020 verschenen in de oorspronkelijke vorm van 1934, waardoor het taalgebruik zorgt voor een extra hindernis. Hoewel ik de argumentatie van de uitgever om niet aan de literaire weergave van destijds te 'sleutelen' begrijp en ondersteun, vind ik het tegelijkertijd een gemis. Wij slaven van Suriname is te belangrijk om niet gelezen te worden: vergelijkbaar met Max Havelaar van Multatuli. Het boek zou een enorme bijdrage kunnen leveren aan het begrip van de huidige en komende generatie voor 'de ander'. Na het lezen begrijp je waarom de slavernijperiode nog zo'n gevoelig punt is voor velen. Na het lezen begrijp je ook hoe het komt dat het slavernijverleden ook nu nog effecten heeft op de ontwikkeling van een land en een samenleving. Juist daarom zou een 'light-versie' welkom zijn: het zou de scholieren van nu kunnen overhalen om het boek te lezen.

Wij slaven van Suriname laat je niet meer los. Zoals de flaptekst al duidelijk maakt: een literair meesterwerk en een felle aanklacht tegen racisme en uitbuiting. Verplicht voor iedereen.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Geertje Otten

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!