Schoeters is er met verve in gelukt om levensechte karakters tegen een gedegen historische achtergrond te plaatsen.

Menselijke relaties, de historische context van de eerste wereldoorlog en thrillerachtige intriges: ziehier de ingrediënten van Belegerd verleden. Staf Schoeters mixt ze tot een spannend, vlot en bijwijlen grappig verhaal, dat de auteur zelf “een historische intrigeroman” noemt. Wat mij betreft was dit boek geheel terecht genomineerd voor de Hercules Poirotprijs.

Verteller van Belegerd verleden is de hedendaagse Duitse historicus Jörgen Bayens. Jörgen moet afrekenen met een persoonlijke tragedie en denkt dat inzicht in het verleden hem daarbij kan helpen. Daarom probeert hij aan de hand van dagboeken, foto’s, mondelinge overlevering en andere bronnen zijn Vlaamse roots bloot te leggen. De vorderingen van zijn onderzoek vertelt hij aan zijn Vlaamse vriendin Finne. Met dit procédé wisselt Schoeters heden en verleden af, de bronnen uit het verleden, Finnes commentaar in het heden.

De bronnen uit het verleden brengen de lezer onder andere naar Antwerpen, naar de eerste maanden van de eerste wereldoorlog. Duitsers of mensen met een Duitse naam moeten de stad halsoverkop verlaten, verhalen over Duitse gruweldaden in andere steden houden de Antwerpenaars in de ban, tegelijkertijd is er het optimisme dat deze oorlog niet lang zal duren. Hoofdpersoon in het verhaal is Maria Bayens, een jonge zakenvrouw avant la lettre die samen met haar vader Hotel St.-Antoine uitbaat. Het hotel herbergt niet alleen een bont diplomatiek gezelschap, maar ook de Ierse fotograaf, Donald Maupin en een Amerikaans sterreporter, Eugene Rawlins. Donald en Eugene zijn de andere hoofdpersonen uit het boek. We krijgen de oorlog door hun ogen te zien, vooral via Donalds dagboek en het commentaar dat hij geeft bij zijn foto’s. De beschrijvingen van de oorlogsellende zijn vaak hallucinant. Daarnaast ruimt Schoeters veel plaats in voor de complexe relatie tussen de Ier en de Amerikaan. De laatste beweegt zich als een bizon door het slagveld en daar heeft de gevoelige Ier het erg moeilijk mee. Nog moeilijker wordt het als ze allebei een relatie beginnen met Maria. Hun driehoeksverhouding bevat de kiem tot verraad en moord.

In het heden levert Finne commentaar bij het verleden. Ze is niet wild van Jörgens opportunistische grootmoeder, maar heeft wel veel bewondering voor de gedrevenheid van een Donald Maupin of een Duitse zeppelinpiloot die even langszij komt. Dat is nog een ander charmant trekje van dit boek, de vele historische figuren en gebeurtenissen die Schoeters de revue laat passeren. Zoals de Duitse man die begeesterd raakt door de Zeppelin. Hij wil er technisch alles van weten, volgt opleidingen en behoort al snel tot het kruim onder de ‘luchtschepen-bevelvoerders’, maar tegelijkertijd beseft hij dat het waanzin is om met een Zeppelin bombardementen te gaan uitvoeren. Of het atelier van de bekende Oostendse kunstenaar James Ensor, waar onze Ierse fotograaf een gelijkenis ziet tussen de ‘Maskers’ en de gezichten van de vele vluchtelingen. Zelfs Winston Churchill wordt ten tonele gevoerd. Dat levert een erg humoristische scène op, die trouwens niet de enige is, want ook dat is een pluspunt van dit boek.

Kortom, ik heb dit boek met plezier gelezen. Schoeters is er met verve in gelukt om levensechte karakters tegen een gedegen historische achtergrond te plaatsen.