Ingenieus vlechtwerk

Frederick Forsyth weet niet van ophouden. Hij kondigde meermaals aan zich alleen nog maar te willen bezighouden met het fokken van schapen, maar blijkbaar is de drang om iets te vertellen te sterk. Bovendien ligt de inspiratie voor deze schrijver van politieke complotten - helaas - voor het oprapen.

In De Afghaan ontdekken Britse en Amerikaanse geheime diensten een codewoord voor een aanslag die Elf September zal doen verbleken. Logisch dat alles op alles gezet wordt om die terreurdaad te verijdelen, maar behalve wat onduidelijke puzzelstukjes is er geen info. Daarom rijpt het plan om een Brit, Mike Martin, de plaats te laten innemen van een Afghaan, Izmat Khan. Martin moet infiltreren in Al Qaeda en de nieuwe aanslag voorkomen.

Vanaf het moment dat Martin en Khan in beeld komen, begint Forsyth aan een ingenieus vlechtwerk. Hij schetst het militaire verleden van beide mannen en wat ze verwachten van de toekomst. Door hun verhaal weeft hij de grote lijnen van de recente geschiedenis, waarbij het einde van de Koude Oorlog en de opkomst van het moslimextremisme aan elkaar gelinkt worden. Hij vertelt over de nieuwste militaire technieken en laat tegelijkertijd zien wat een voorbereiding het vergt om zowel een infiltrant op te leiden als een aanslag voor te bereiden. Het eerste deel van het boek is daarmee vooral technisch. Khan en Martin zijn allebei soldaten die bijna als robots opdrachten uitvoeren. Forsyth heeft aandacht voor persoonlijke gebeurtenissen, maar die nemen zeer disciplinair hun plaats in de achterhoede in. Ondanks die bescheiden plaats maken net de kleine details echte mensen van Khan en Martin waardoor je je makkelijker kan inleven in hun situatie.

Het boek had scherper gekund, spannender, met meer vaart. Het verhaal had ook logischer gekund. Vreemd dat Osama Bin Laden op basis van wat hij hoort een belangrijke terreurdaad in gevaar brengt. Maar ondanks deze kritiek is De Afghaan meer dan het lezen waard. Om nog eens stil te staan bij hoe het eigenlijk begon. Of om stil te staan bij al die soldaten en strijders die naast soldaat of strijder ook mensen zijn. En om te beseffen dat de terreurdreiging nog altijd blijft.