Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

God save our multinational

Gerd Boeren 13 mei 2014
Sinds ik mijn man Absolute vrienden cadeau deed, werd hij een onvoorwaardelijke fan van John Le Carré en is het zijn streefdoel om diens hele (uitgebreide!) oeuvre te bemachtigen. Onnodig te zeggen dat ik hem vol overtuiging help en al heel wat genoeglijke uren doorbracht, snuffelend in tweedehandsboekwinkeltjes. Een maand of twee geleden stootte ik op De toegewijde tuinier, een boek van 2001. Toevallig, vertelde mijn man, kwam de verfilming van dat boek eraan. Inmiddels loopt The constant gardener in de bioscopen, hij krijgt razend goede kritieken en in de boekhandel ligt De toegewijde tuinier nu met filmvoorplat. Dit is weer een gouden kans voor wie het talent van Le Carré nog niet zou kennen! Zoals ik, moet ik hier eerlijk toegeven. Want ondanks het mij omringende Le Carré-enthousiasme, had ik voor De toegewijde tuinier nog niets van de ex-diplomaat gelezen.

Het hoofdpersonage van De toegewijde tuinier, Tessa Quayle, is dood. Vermoord, toen ze op weg was met haar vriend Arnold Bluhm, ergens in het noorden van Kenia. Deze jonge, aristocratische vrouw leefde met haar man, de diplomaat Justin Quayle, in Kenia. In plaats van zich zoals de andere diplomatenvrouwen op de achtergrond te houden, was ze druk doende een aantal mistoestanden aan de kaak te stellen.

Het eerste deel van De toegewijde tuinier zien we door de ogen van Sandy Woodrow. Hij is op de Britse ambassade in Nairobi de nummer twee. Zijn hoofdbekommernis bij het vernemen van Tessa’s dood is het vermijden van een schandaal. Het opvangen van Tessa’s man, Justin, vormt daar een onderdeel van. Sandy vindt Justin een slapjanus. Sandy begrijpt niet wat de veel jongere Tessa in Justin zag. Een aantal flashbacks leggen zijn gevoelens voor Tessa bloot. Hij was hartstochtelijk verliefd en zou zijn hele stijve façade opgeven om er met haar vandoor te gaan. Dat is alleszins wat hij zichzelf wijsmaakt, want in realiteit deed hij niets waardoor hij minstens het respect van Tessa had kunnen verdienen, integendeel.

Sandy blijft in beeld tot Tessa begraven wordt. Na de begrafenis neemt Justin, Tessa’s man, het perspectief over. Door zijn herinneringen krijg je een messcherp inzicht in de verhoudingen tussen de diplomaten, in hun vaak kleinzielige bekommernissen en waanbeelden. Tessa vormde het middelpunt van zijn leven, en nu ze weg is, begint hij zich af te vragen waar ze precies mee bezig was. Hij wil haar en haar inzet rechtdoen en daarom treedt hij in haar voetsporen. Justins queeste voedt de hoop naar het lot van Arnold Bluhm, de man die bij Tessa was toen ze vermoord werd, en legt gesjoemel bij farmaceutische bedrijven bloot. Onder het mom van “geplande investeringen -betrekkingen niet schaden - tewerkstelling” wordt deze fraude met de mantel der liefde bedekt.

De toegewijde tuinier is een compleet boek. Politiek kritisch, onthutsend, cynisch en schrijnend, maar tegelijkertijd vol hartstocht en liefde. Een boek met schitterende dialogen tussen levensecht getekende personages. Een wanhopig én hoopvol boek, en volgens Rinus Ferdinandusse, vermoedelijk ook een invloedrijk boek.
Dat laatste is te hopen. Le Carré schrijft in een nawoord dat er veel fatsoenlijke farmaceutische bedrijven zijn, maar ook: “Naarmate mijn reis door de farmaceutische jungle vorderde, ben ik tot het besef gekomen dat mijn verhaal, vergeleken met de realiteit, zo tam was als de tekst van een op vakantie verstuurde prentbriefkaart.” Zo kwam het op mij niet over.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Gerd Boeren

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.