Luchtige tragiek

Jaren geleden studeerde Christ Muntdam Nederlands aan de universiteit. Poëzie was zijn passie. Samen met een vriendin las hij Het uur U van Nijhoff. Het leven lachte hem toe tot een gebeurtenis hem volledig uit balans bracht. Vandaag heeft Christ alles weer netjes onder controle. Hij geeft moeiteloos les in een basisschool. Zijn prachtige en verstandige vrouw Anne schotelt hem lekker eten voor in hun luxe stadswoning. Deze tweeverdieners hebben bewust geen tuin, bewust geen kinderen. De omstandigheden zijn ideaal, zodat Christ neurotische trekjes vlekkeloos onder controle houdt. De demonen uit het verleden zijn efficiënt naar de achtergrond verdrongen. Maar dan brokkelen verschillende gebeurtenissen het veilige wereldje van Christ af. Hij begint dingen te doen die je niet van een brave meester verwacht.

Van der Kroef laat zijn boek bewust traag op gang komen. Daardoor krijg je als lezer uitgebreid kans om je in te nestelen in het knusse leventje van Christ. Van der Kroef schetst uitdagende maar herkenbare problemen: Christ wil persé geen kinderen en zijn vrouw wel. Christ krijgt een functie aangeboden die een andere collega claimt. Je kan goed uitmaken hoe je zelf in deze situaties zou reageren en dat zorgt voor een grote betrokkenheid. Maar net als je zo ver bent dat je Christ in min of meerdere mate sympathiek vindt, blijkt hij een vreselijk geheim te bewaren. Zo vreselijk dat hij het voor Anne verborgen houdt en dat het een definitief einde zou maken aan zijn schoolloopbaan. Welk geheim heeft Christ en hoe zal hij zich redden uit de penibele omstandigheden waarin hij terecht komt?

Vanaf het moment dat die vragen opduiken, is het moeilijk het boek weg te leggen. Van der Kroef werkt zijn verhaallijn vlot uit, in overwegend heldere taal. Thema’s zoals verdraagzaamheid, vooroordelen en de controle over jezelf verliezen komen mooi uit de verf, zonder zwaar op de hand te worden. Het is een prettig leesbaar boek met een onverwachte ontknoping waarin humor naadloos aansluit op tragiek.

Ik vond het jammer dat het gedicht Het uur U niet in het boek werd opgenomen. Toen ik het in de bib opzocht, begreep ik waarom. Het gedicht beslaat een half boekje. In Het uur Z staan veel verwijzingen naar Het uur U. Prima voer voor een opgave Nederlands!