Over huppelkutjes en ringpoezen

Ik had nog nooit van Jonathan Sonnst gehoord, tot hij vorig jaar de Hercule Poirotprijs won. Als Vlaams Crimezonerecensent had het mijn plicht moeten zijn om Razborka, het winnende boek, onmiddellijk te lezen. Helaas is dat er niet van gekomen. Afgelopen vrijdag lag Pijnhandel spiksplinternieuw in de winkel naar mij te lonken. Ik nam het boek enigszins schuldbewust vast… en was bijna onmiddellijk verkocht. Wat een knappe uitgave! Een aantrekkelijk omslag, leuke onderverdeling in tijdstippen met telkens een opmerkelijk citaat van een bekende bokser, doorheen het hele boek afbeeldingen van tarotkaarten, een woordje uitleg in een prachtig cursief lettertype eronder. De korte inhoud op de achterflap sprak me aan en toen ik lukraak enkele fragmentjes las, wist ik het zeker: dit boek ging meteen mee naar huis!

Zo snel ik kon, begon ik te lezen. Als je bedenkt dat collega-auteurs steden als Brugge, Mechelen en Antwerpen al inpalmden, is het fictieve St-Maura dat Sonnst creëerde een sublieme vondst. Dit vroegere mijnwerkersstadje rust hij uit met een macaber Hôtel Transsylvania, een met neonlicht overgoten Avenue, het voetbalstadion van Union St-Maura en andere opmerkelijke gebouwen en plaatsen. Kleurrijke figuren bevolken deze stad. Sonnst weet personen en plaatsen zo filmisch te beschrijven, dat Jan Decleir op mijn netvlies voorbijflitste in de rol van niet-aardig-persoon Bogdan Petruso en Michael Pas als illusionist Tobias Pasko. Ik hoop dat Erik Van Looy, Vlaams regisseur met hoge aaibaarheidsfactor, Pijnhandel ook leest.

Sonnst taal is niet alleen filmisch, ze is ook zeer spits en origineel. Een uitdrukking als een eend met hersenschudding, zo achterdochtig als een restaurantganger die zijn inktvissoep ziet terugkijken, een huppelkutje of ringpoes: nu in Pijnhandel, binnenkort in van Dale? En nu ik het over van Dale heb: ja, die heb ik tijdens het lezen wel eens geraadpleegd. Maar ik weet nu wat een oxymoron is, zo leert een mens nog wat. Met zijn spitse taal voert Sonnst Tobias Pasko, illusionist en hoofdpersonage uit Razborka, opnieuw ten tonele. Tobias wordt door onderwereldbaas Victor Le Fou Trezquenet aangesteld als ‘vriendinoppasser’. Victor sponsort namelijk een bokswedstrijd die in St-Maura gespeeld wordt. De vader van bokskampioen Aleksandr werd buiten spel gezet en hij denkt dat Aleksandr’s vriendin daar voor iets tussen zit. Net vrij uit de gevangenis zint hij op wraak… In St-Maura is de wereld klein en Tobias herinnert zich dat hij de bokskampioen kent uit zijn jeugd.

Met de afwisseling van flash-backs en zijverhalen brengt Sonnst een verhaal met vaart. Alleen lukt hij er op het einde niet goed in om alle draadjes netjes terug bij elkaar te brengen. Ik blijf na het dichtklappen van het boek met een aantal vragen zitten. Sonnst creëert ook een aantal spanningsverwachtingen die hij niet inlost. Toch kan die bemerking de pret niet drukken. Ik vond het een heerlijk boek, én om te bekijken én om te lezen. Ik ben ook erg blij met het open einde dat smeekt om een vervolg. Als Sonnst zijn verhaallijnen wat beter onder controle krijgt, hoort hij bij de absolute top in Vlaanderen. Reikhalzend kijk ik uit naar zijn volgende boek. Om het wachten te verzachten, kan ik Razborka nog lezen.