Reizen om te leren

‘East is east, west is west, and never the twain shall meet’ meende Rudyard Kipling. In dit reisverslag geldt hetzelfde voor Lieve Joris en de bewoners van de hoogvlaktes. Dit heeft veel te maken met het gebrek aan een gedeelde taal en begrippenkader. Daar komt bij dat de verschillende etnische groepen (Banyamulenge, Shi, Benbe, …), die geen hoge dunk hebben van elkaar, ook verschillende talen spreken en oude en nieuwe vetes onderhouden.
De hoogvlaktes zijn heel verschillend van de rest van Congo. Een lokale potentaat, ‘de kolonel’, regeert in het gebied en zijn toestemming is nodig om het land te doorkruisen onder begeleiding van een door hem aangewezen gids. Op weg naar beneden, naar het Tanganyikameer, betaalt men in dollars, sigaretten en drank (om soldaten om te kopen) en koeien (als men een vrouw op het oog heeft). De zeden zijn redelijk los, al dient men het gewassen ondergoed van de dames te verbergen als het droogt. De mensen zijn bang voor het donker en misschien nog meer overdag als ze zich van het ene dorp naar het andere verplaatsen. Vanachter elke struik kan een soldaat of militieman opduiken. In het beste geval laat die zich paaien door hem sigaretten en drank aan te bieden.
Lieve Joris gaat vooral in gesprek met mannen. Vrouwen blijven op de achtergrond, hun belangrijkste taak is kinderen op de wereld te zetten. Sommige mannen hebben meerdere vrouwen. Als Lieve Joris de mannen (Banyamulenge) vraagt naar wat ze van de liefde denken, weten ze niet wat dat is, behalve de liefde voor koeien, die bezongen worden in liederen en gedichten.
De schrijfster schrijft alles op zoals ze het ziet, vrijwel zonder een oordeel uit te spreken, ook zonder het wederzijdse onbegrip weg te moffelen. Alleen als ze het heeft over haar overleden moeder komen de emoties boven die ze in de rest van het verslag veilig onder controle houdt.