Constructief bijzonder ge(s)laagd

Blauw is de titel en blauw is de cover - toch heeft de thriller Blauw Goud opvallend genoeg een rood tintje. Alle gebeurtenissen zijn terug te leiden naar het verraad van één man: bodemonderzoeker en fanatiek antikapitalist Hugo Paddinge die begin jaren tachtig zijn gezin in de steek laat en overloopt naar de communisten in de DDR.

Almar Otten laat zijn tweede thriller onder meer op vertrouwde (onderzoeks)bodem afspelen – zijn geboorteplaats Deventer – maar zwenkt ook wijd uit naar allerlei uithoeken in Nederland, België, Bolivia en voormalig Oost-Duitsland. De wereld is klein, maar zit onder de oppervlakte des te ingewikkelder in elkaar. Het blauwe goud slaat op een bijzondere blauwe verf uit de 14e eeuw, toen die qua beschikbaarheid van grondstoffen voor zover bekend eigenlijk nog niet gemaakt kon worden.

Na de dood van zijn moeder erft de door zijn vaders verdwijning getekende vrijgezel Matt Paddinge een middeleeuws getijdenboek. Een boek dat kennelijk al jaren wordt bewaard binnen de familie. Het zit vol schilderingen met een fascinerende kleur blauw en Matt laat het op authenticiteit en waarde schatten door specialiste LinekeTesinga. Lineke en haar vriendin Laura raken al gauw onherroepelijk betrokken bij Matts speurtocht naar zijn doodverklaarde vader. Zijn mysterieuze verleden lijkt hem na zijn moeders verleden in te halen. Er overkomen hem vreemde dingen en het heeft er alle schijn van dat zijn vader – op nogal bizarre wijze - toenadering zoekt. Wat Matt niet weet is dat er nóg iemand op de hoogte is van het bestaan van het getijdenboek. Godefried de Meginoy, wereldwijd mestleverancier en meedogenloos zakenman, heeft er alles voor over om het geheim van de blauwe verf te achterhalen.

Terwijl Matt en zijn nieuwe vriendinnen worden belaagd terwijl ze de herkomst van het boek proberen te achterhalen, maakt Otten aan de hand van flashbacks beetje bij beetje duidelijk wat er allemaal gespeeld heeft, en onderhuids nog speelt. Merkwaardig genoeg doet hij dat in de onvoltooid tegenwoordige tijd, terwijl het heden in de onvoltooid verleden tijd geschreven is. Enigszins storend, hoewel het went.

De motieven van de personages zijn anders dan aan de oppervlakte te vermoeden valt. Zoals gezegd is alles wat in werking is gezet in het heden terug te leiden naar de verdwijning van Hugo, Matts vader. De levens van zowel Matt als Godefried zijn hierdoor getekend. Godefried, toch al een verknipt figuur, geminacht door zijn vader, geniet ervan geweld te hanteren en ontvoert Matts nieuwe vriendin, Laura. Onder druk gezet doen Matt en Lineke hun uiterste best alle raadsels omtrent Hugo te ontrafelen.

Het is knap hoe Otten het mysterie in al zijn facetten langzaam blootlegt. Elke dosis informatie, elk brokje inzicht leidt tot nieuwe vragen. Hij slaagt er goed in met kleine twists en onopvallende rookgordijnen steeds weer nieuwe spanning te creëren. Zo zie je bijvoorbeeld de ontvoering van één van de vriendinnen al van mijlenver aankomen, maar het blijft lange tijd onduidelijk wie van de twee het zal worden.

De plot is complex en zit aan alle kanten goed dichtgekit. Wat vergezocht misschien, maar wel heel plausibel. Het onverwachte einde is niet voor de hand liggend, en ook niet "eind goed, al goed", maar gezien het parallellisme met eerdere gebeurtenissen meer dan aannemelijk. En alleen daarom al bevredigend. Otten heeft er een handje van om allerlei parallellen door te voeren. De moeizame vader-zoonrelatie bijvoorbeeld komt in meerdere hoedanigheden terug. Matts veronderstelde moeilijke relatie met zijn moeder komt helaas minder goed uit de verf. Ook de vriendinnen Lineke en Laura zijn een beetje ‘inwisselbaar’ en hadden op hun zwarte respectievelijk blonde haar na wel wat meer distinctieve kenmerken mogen hebben. Daar staat weer tegenover dat de maatschappelijke en historische achtergronden – in het bijzonder de jaren zeventig en tachtig - functioneel sterk en sfeervol tekenend werken.

Voor lezers die graag analyseren zijn dat de extra’s die het lezen van deze thriller nog plezieriger maken. Behalve dat het verhaal spannend, mysterieus en onvoorspelbaar is, is het constructief bijzonder ge(s)laagd. Geen hoogdravende, maar ontegenzeggelijk een diepgravende thriller.