Verrassend volwassen fantasy-epos voor de jeugd

Dit eerste deel van De Kronieken van de Zeven Eilanden, De heersers van Kir, is niet het eerste boek dat de Nederlandse schrijfster en illustratrice Mariëtte Aerts schreef. Eerder schreef zij fantasy voor jonge lezers, waaronder de Elfae-trilogie. De heersers van Kir is het begin van wat aangekondigd staat als een trilogie voor lezers van twaalf tot vijftien jaar. Maak dat maar van twaalf tot achtentachtig jaar. Het groots opgezette verhaal heeft ‘bite’ genoeg voor de volwassen fantasylezer, is rijk en vol, vlot en filmisch en verrassend complex. 

We hebben het hier over High Fantasy, zich afspelend in een magische wereld - de Zeven eilanden - waarin het heel gewoon is dat een deel van de bevolking beschikt over magische talenten en waarin ze draken temmen. Tegelijkertijd staan de mensen sceptisch tegenover bijvoorbeeld mythische zeewezens en lang vergeten goden. De raadsheer van de Heerser van het rijk, de slechte monnik Himmondar, jaagt op oude, al dan niet bestaande magische artefacten, in de hoop daarmee zijn eigen macht te kunnen vergroten. Daarbij dwingt hij zogenaamde Lezers, die tijdens het aanraken van voorwerpen hun geschiedenis kunnen ‘lezen’, hem te helpen. Hij stuurt ze onvrijwillig naar alle uithoeken van het rijk. 

Raben van vijftien jaar oud is zo’n Lezer en houdt zijn talent begrijpelijkerwijs angstvallig geheim. Wanneer hij door Heer Glendahl wordt gesommeerd met Himmondar mee te reizen naar het gevaarlijk afgelegen eiland Ing’Maril is het dan ook als kruidengenezer en zo bevindt de jonge Lezer zich in een uiterst benarde positie. Tijdens de reis ontdekt Raben dat veel mythen méér dan slechts verhalen zijn. Bovendien blijkt het rijk in groot gevaar te zijn door de aanwezigheid van Dwingers, een vreemd volk van buiten het rijk, dat mensen met hun gedachten hun wil kan opleggen. Zij leven vreedzaam op Ing’Maril, maar blijken alle eilanden te willen veroveren. En als Rabens schip vergaat en hij op het roemruchte schip van de piraat Zuran Zoutbaard belandt, leert hij van het onvermoede bestaan van nóg meer volkeren in een nóg grotere wereld. Samen met Calli, een jonge Elementaliste die met haar gezang de winden kan beheersen, probeert hij alle mysteries te doorgronden. Achterna gezeten door een furieuze Glendahl en Himmondar. Terwijl Raben eigenlijk ook nog zijn gevangengenomen moeder wil redden…

Al deze verhaallijnen beloven meer dan genoeg voor nog twee flinke delen. Aerts schrijft méér dan verdienstelijk en pakt het groots aan: met een prachtige (wereld)kaart, welluidende namen voor personages en goden, maar ook eigen namen voor de dagen en maanden. Hoewel dat laatste soms wel een beetje lastig is (je blijft opzoeken) schetst het in zijn geheel een overtuigende wereld waarin het voor de duur van het lezen aangenaam toeven is. Authentiek genoeg ook, want ondanks veel bekende fantasyelementen (denk aan 'Robin Hobb meets Pirates of the Caribbean') is het verhaal origineel en zeker niet al te voor de hand liggend. De schrijfstijl van Aerts is in het algemeen prettig leesbaar. Hier en daar gebruikt ze een wat vlak cliché, maar haar beschouwingen zijn overwegend omschrijvend en gedetailleerd, zónder dat dit ten koste gaat van de vaart van het verhaal.

Kortom, voor de beginnende fantasylezer is De heersers van Kir een goede introductie in het genre, ook goed verteerbaar voor de wat belezener - en vaak dus wat oudere - lezer. Voor de echt doorgewinterde fantasylezer zal het misschien te ‘light’ zijn, in die zin dat er weinig expliciet geweld en acute dreiging in voorkomt. Wat dat betreft laat deze trilogie zich in de verte wel wat met de Eragon-serie van Christopher Paolini vergelijken. 'Veilig', maar spannend en onderhoudend, tot een jeugdserie gerekend maar ook uitermate populair onder volwassenen. Na het dichtslaan van De heersers van Kir wil je meteen naar het volgende deel grijpen, maar helaas - er is nog niks bekend over het verschijnen van deel twee.