Een onevenwichtig, moeilijk te duiden boek

De verloren dochter is het tweede (vertaalde) boek uit de zogenaamde Pallioti-serie, geschreven door de Amerikaanse voormalige freelancejournaliste Lucretia Grindle. Het is een vervolg op het officieel tweede deel van deze serie, Villa Triste (2012). Om een onbekende reden werd het eerste deel (Faces of angels) niet vertaald.

Met de prachtige omslag kun je alle kanten op, iets wat ook opgaat voor de inhoud. Als zijnde een serie over twee politiemannen die hier een verdwijning moeten oplossen is de kans groot dat de lezer een tikkeltje op het verkeerde been wordt gezet wat betreft zijn of haar verwachtingen.
De verloren dochter is een atypische roman die door zijn vorm — onderdeel van een serie — en door de setting — binnen politiegelederen — al gauw en als vanzelfsprekend het predicaat 'thriller' krijgt. Wie een zinderende, sensationele of breinbrekende plot verwacht komt dan bedrogen uit. Eerlijk gezegd is het verhaal niet eens spannend of zelfs maar mysterieus te noemen. Sterker nog, het verhaal is op feiten gebaseerd en de uitkomst van veel gebeurtenissen daardoor mogelijk al op voorhand bekend. Wat overigens níét wil zeggen dat deze roman 'over all' niet meeslepend is. Het is een verhaal over liefde, idealen en naïviteit: een verdoemde combinatie die onherroepelijk leidt tot verraad op alle fronten. Dáár zit hem met name de spanning in.

Er is sprake van twee verhaallijnen. Een ontvoering en speurtocht in het heden en een biografisch relaas in het verleden. Hoewel het verleden een direct verband houdt met het heden, gaan de verhaallijnen — door de niet heel elegante, wat plompverloren constructie — mijlenver langs elkaar heen. De ontvoering in Florence van de (stief)dochter van een Amerikaans stel blijkt terug te leiden naar de terreur van de beruchte Rode Brigades in het Italië in de jaren zeventig van de vorige eeuw. De stiefmoeder heeft een valse identiteit, zoals de inspecteurs Alessandro Pallioti en zijn jongere collega Enzo Saenz algauw — ook hier weinig kans voor mysterie — ontdekken. Zij is een slagersdochter die de hoofdrol heeft in het verleden. Angela Vanetti, wier liefde als piepjong meisje al ‘gekocht’ wordt met een appel door de twee jaar oudere Antonio. Antonio voor wie ze door het vuur gaat en die ze tot aan het einde van de wereld zou volgen, in dit geval tot Rome. Waar ze ongewild en tragisch genoeg ongemerkt betrokken raakt bij zijn misdadige activiteiten voor de Rode Brigades, destijds wereldwijd in het nieuws. Deze voornamelijk jeugdige extreemlinkse activisten kidnapten en mishandelden diverse Italiaanse politici. Hun dreiging gebruikten ze als pressiemiddel voor betere arbeids- en levensomstandigheden. Wanneer Angela beseft in welk rad zij een tandje vormt kan zij zich niet keren tegen Antonio, al druist het tegen al haar principes in.

Had De verloren dochter zich enkel geconcentreerd op deze dramatische liefdesgeschiedenis dan had dit boek aangeprezen kunnen worden als hartverscheurend en prachtig, want dat is het. Angela’s allesoverheersende liefde wordt stukje bij beetje ontrafeld tot die naakt, lelijk en voorgoed beschadigd achterblijft na een verraad dat niet ontluisterender had kunnen zijn. Gebaseerd op feiten, kloppend tot in de kleinste details, had dit fictieve liefdesrelaas de geschiedenis logisch kunnen verklaren en op persoonlijk vlak begrijpelijk kunnen maken.

Grindle gaat echter een nog stap verder. Ze laat het drama tot een definitief hoogte- en eindpunt komen binnen het politieonderzoek anno 2010. De integere, wat onwezenlijke sfeer van het verleden contrasteert lelijk met de banale hedendaagse realiteit, in die zin dat ze zó ver van elkaar afstaan dat de politieactie die na dertig jaar uiteindelijk aan alles een einde maakt overtrokken, vergezocht en onecht overkomt. Zonde. Want het maakt De verloren dochter in de vorm waarin het nu gegoten is tot een onevenwichtig, moeilijk te duiden boek. Als thriller of zelfs maar spannende roman schiet het te kort en als liefdesdrama schiet het, op verkeerde wijze, te ver door. Om nog maar niet te spreken over de misplaatste relatie die Angela begint met de twintig jaar jongere Enzo Saenz: nog zo’n element dat alle aanwezige kracht en pracht deerlijk ondermijnt. Ondergetekende blijft achter met een ambivalent oordeel na het lezen van dit ambivalente boek.