Niet bijster origineel, maar onderhoudend

Duisternis is de titel van de derde thriller van het schrijversduo Kortsmit & Lotz. Een wat ‘thrillerneutrale’ - zo niet zelfs vrij clichématige - titel, na meer aansprekende titels als Zusters in het kwaad en Ik vind jou. De duisternis waarop wordt gedoeld slaat niet zozeer op de afwezigheid van licht, maar op de emotionele staat waarin de getroebleerde boosdoener verkeert. Lange tijd is zijn leven, zijn bestaan, in grauwheid gehuld. En lange tijd blijft in het boek zijn identiteit voor andere personages en voor de lezer in duisternis gehuld.

Twee verhaallijnen spelen zich afwisselend af. Een in het heden, waarin de getrouwde dertiger Laura na een onenightstand in een benarde positie belandt als haar minnaar de volgende morgen dood blijkt te zijn. Haar aanwezigheid verzwijgen werkt niet: zijn lijk staat de volgende dag pontificaal in haar voortuin geparkeerd. De andere verhaallijn begint ergens in de jaren zestig van de vorige eeuw en volgt een jongetje dat geboren wordt in ongelukkige omstandigheden - ongeluk dat hem blijft achtervolgen in de vele pleeggezinnen die hij afwerkt.

Terwijl Laura zich belaagd weet door een onbekende die haar veilige leventje probeert te verzieken, vertelt het tweede verhaal hoe het jongetje de kans niet krijgt een (menswaardig) leven te leiden. Voortschrijdend naar het heden wordt al gauw duidelijker welke kant het op gaat. Alles leidt uiteindelijk naar de vrouw die zowel Laura als de jongen onbedoeld pijn en eenzaamheid heeft bezorgd. Het verre verleden heeft een destijds onvoorziene, dramatische uitwerking op het heden.

Spannend in de zin van tergend oplopende zenuwen of gefrustreerd nagelbijten is het boek niet. Duisternis houdt eigenlijk meer het midden tussen een detective en een drama. Het drama zit hem duidelijk in het leven van de jongen dat getekend wordt door mishandeling, verkrachting en afwijzing. Als in een detective proberen Laura en beste vriendin Esther te achterhalen wie haar mysterieuze belager is.

Deze tweedeling - die vooral dient ter psychologische verduidelijking - doet behoorlijk afbreuk aan de consistentie van de thriller. Paradoxaal genoeg ligt de samenkomst van de twee verhaallijnen net iets té voor de hand, terwijl tegelijkertijd hun verstrengeling niet helemaal weet te overtuigen. De uitzonderlijke gebeurtenissen in het heden blijven op zichzelf staan. Hierdoor wordt flink ingeboet op de spanning die niet echt groeit. Hints worden niet altijd even subtiel gegeven en zeker niet allemaal even grondig uitgewerkt.

Het heeft tot gevolg dat het verhaal soms wat geforceerd en geconstrueerd aandoet. Een klein voorbeeld. Onbewust gevolgd door haar belager krijgt Laura een auto-ongeluk. Niet zo ernstig als het aanvankelijk lijkt, maar dit oponthoud maakt dat haar belager net wat eerder thuis kan zijn. Dankzij het ongeluk komt zij hem pas dáár onder ogen; met alle (on)fortuinlijke gevolgen van dien.

Deze aandacht voor constructie en oog voor detail vind je ook terug aan het einde. Zorgvuldig worden alle losse eindjes naar het positieve afgeknoopt: overal is het cirkeltje mooi rond. Bijna té mooi voor het geloofwaardige, maar voor een blij gevoel na het lezen zit je wel gebeiteld.

Ondanks bovenstaande kritische noten leest Duisternis erg prettig weg. Het verhaal intrigeert genoeg. Duisternis moet het niet hebben van trucs als cliffhangers of plotwendingen. Het neemt de lezer bij de hand en voert hem stap voor stap door de duisternis tot het licht van inzicht. Hier en daar enigszins op de verkeerde plek gepolijst - een wat rauwer randje had best gemogen, zeker ook gezien het onderwerp. Al met al is het zeker geen slechte thriller. Weinig verrassend misschien, en niet bijster origineel, maar wel onderhoudend. Licht verteerbaar met net wat meer ‘bite’. Als Kortsmit & Lotz de focus in hun volgende boek ietwat bijstellen, zal het thrillerelement vermoedelijk beter uit de verf komen. Of uit de duisternis.