Herkenbaar tot op het banale af

Deze tweede thriller Oog om oog van schrijversechtpaar Römer & Hock sluit onmiskenbaar aan bij het Nederlandse thrillergenre dat bestsellerauteurs als Saskia Noort, Esther Verhoef en Marion Pauw vormen. Een thriller vol verstokte echtparen, sudderende vriendschappen en escalerende situaties. Met echter wel de belangrijke vermelding, dat in tegenstelling soms tot bovengenoemde solo-auteurs, deze thriller uitgesproken goed te pruimen valt voor heren. Voor de palingvangers, mannetjesputters, maar zeker ook de brave huisvaders onder de mannelijke lezers, zogezegd. Want Oog om oog is een thriller die ambieert herkenbaar te zijn: de Gemiddelde Nederlander vindt zichzelf hoe dan ook terug in één van de personages die aan de pen van het schrijversduo ontsproten zijn.  

Vier echtparen van rond de vijftig vormen al sinds hun studietijd een hechte vriendenclub. Jaarlijks gaan ze samen een lang weekend weg, om met elkaar en hun kinderen eens lekker de bloemetjes buiten te zetten. Nu zijn de kinderen inmiddels de deur uit, maar ze besluiten de traditie voort te zetten. De club treft elkaar zoals gebruikelijk op Schiermonnikoog (‘op Schier’, voor intimi): Sander, de brave piekeraar. Zijn kordate, hartelijke vrouw Claudia. Ruud, de komt-wel-goed macho. Zijn strijdlustige, georganiseerde vrouw Evelien. Pim, de evenwichtige lobbes. Zijn temperamentvolle, impulsieve vrouw Tamara. Lucas, de niet op elk vlak even geslaagde streber. Zijn vrouw Alexandra, jong en oppervlakkig. Zijn ex-vrouw Monique, zelfverzekerder dan ooit en verbitterd. Bovendien komen een paar van de volwassen kinderen langs en is de jongste dreumes van Lucas, Troy, ook mee.  

Wat de vrienden van tevoren niet beseffen, is dat de onderlinge verhoudingen door omstandigheden (kort samengevat: Het Leven) zodanig verschoven zijn, dat het hele gebeuren niets is dan een farce, een flauwe weerspiegeling van vroeger. Waarbij bovendien onvermijdelijk naar boven komt, dat ook vroeger niets was zoals het leek. Dat laatste slaat vooral op Lucas, de Judas van het stel. Via een oude studiemaat verneemt Sander het verraad dat Lucas destijds heeft gepleegd en daarmee is de lont van het kruitvat onherroepelijk aangestoken. Vernedering kenmerkt Sanders hele leven, beseft hij, en neemt zich iets voor. Hij zal Lucas alles betaald zetten. Het weekendje uit is daar de ideale gelegenheid voor. Natúúrlijk loopt niet alles zoals gewenst noch gepland, door allerhande perikelen, maar ook dat kun je verwachten van het leven, en van je vrienden. Elk van de vrienden worstelt met zijn eigen demonen en welbeschouwd kan geen van hen er wat aan doen dat hij doet wat hij doet. Al helemaal niet wanneer hij of zijn niet beter wéét. De uitkomst is hoe dan ook dramatisch, het zij met de nodige nuances.  

In hun dankwoord benadrukken Römer & Hock dat ondanks het grensoverschrijdend gedrag van hun personages, hun handelen voorstelbaar blijven moest. Dat is hun absoluut gelukt. Menselijker en inleefbaarder kan een boek bijna niet zijn. Van absurditeit of iets dat daar ook maar op lijkt zullen zij niet beticht worden. Ergens heeft het iets tegenstrijdigs, een thriller of een boek in het algemeen zo menselijk mogelijk te willen maken en het vervolgens vol te stoppen met typetjes. Gewone mensen met ieder hun eigen makken en karakteristieke gedrag, dat zeker, maar toch. Herkenbaar, beslist, tot op het banale af. De bevestiging dat wij mensen allemaal zo voorspelbaar op elkaar lijken, is misschien wel het beklemmendst van deze thriller. Dat tegenstrijdige zit ook een beetje in de uitwerking, de impact, van de plot. Het verhaal is zodanig doordrenkt met de zo oer-Hollandse “doe-maar-normaal-dan-doe-je-al-gek-genoeg”- instelling, dat er in het geheel misschien ietwat te veel gerelativeerd wordt. Wat meer overtrokken en vilein gedrag had alles waarschijnlijk net wat meer sjeu gegeven. En had wellicht, helaas, tegelijkertijd een nog realistischere uitwerking gehad.  

Op deze kleine kanttekening na is Oog om oog met recht een ontspannen, broeierig boek. Met als toegift nog op de site van de uitgever een quiz om vast te stellen, op welk personage je zelf het meeste lijkt.