Een grootmeester laat nog een keer van zich horen

Als we een auteur de pionier van de Zuid-Amerikaanse literatuur kunnen noemen, is dat ongetwijfeld de Peruaan Mario Vargas Llosa (1936). Ervaring kan hem zeker niet worden ontzegd. Een hele lijst met verschillende soorten werk met een debuut dat inmiddels 66 jaar geleden verscheen, De jonge honden van Niraflores. Dat zijn werk niet onopgemerkt is gebleven en getuigt van de hoogste kwaliteit blijkt in 2010 als Vargas Llosa de Nobelprijs voor Literatuur ontvangt.

Zijn oeuvre was op dat moment nog niet compleet. Na 2010 zijn van zijn hand nog vijf nieuwe romans verschenen. Het meest recent Ik draag mijn stilte op aan jou, oorspronkelijk in het Spaans onder de titel Le dedico mi silencio. De Nederlandse vertaling is van de hand van Mariolein Sabarte Belacortu en het boek is op de markt gebracht door uitgeverij Meulenhoff.

Wie Ik draag mijn stilte op aan jou openslaat, heeft vanaf de eerste alinea het gevoel dat een vliegtuig zojuist geland is op een vliegveld in Peru. Aan de hand van journalist Toño Azpilcueta word je vervolgens meegenomen in zijn obsessie voor de gitarist Lalo Molfino, een virtuoos muzikant, overleden in volstrekte anonimiteit. Wie was die Molfino? Azpilcueta begint aan een reis door Peru, waarbij de cultuur van dit land in het algemeen en de muziek in het bijzonder een hoofdrol blijken te vervullen.

Om maar meteen met de deur in huist te vallen. Mario Vargas Llosa heeft mijn zijn recente roman wederom een puik stukje werk afgeleverd. Ik draag mijn stilte op aan jou heeft alle kenmerken van een goed verhaal: een fenomenale stijl met een goede plot, mooie thematiek, levendige personages en een duidelijke onderliggende boodschap. Aan dit alles geen enkel gebrek. Wel mag een kanttekening niet onvermeld blijven. Het taalgebruik van de inmiddels hoogbejaarde Peruaan is ronduit ingewikkeld te noemen en het is daarom de vraag of de gemiddelde lezer het geduld en de energie weet op te brengen dit meesterwerk (want dat is het) volledig te verorberen. Dat dit punt wordt erkend, blijkt onder andere uit de stevige lijst met verklarende termen.

De kracht van het verhaal is met name gelegen in de liefde van Mario Vargas Llosa voor zijn vaderland. Dat spat bijna van iedere pagina af. Ook de zorgen die hij heeft, laat hij hierbij niet onbenoemd. Via Toño en de (Peruaanse) muziek, feitelijk in dit verhaal ook aan te merken als een personage, wordt een geweldige onderliggende boodschap te berde gebracht. Of dit zover gaat als in de tekst tot uitdrukking komt, is aan de individuele lezer om te bepalen. Waar geen discussie over kan zijn, en ook dat wordt door Ik draag mijn stilte op aan jou duidelijk, is dat muziek mensen verenigt.

Mario Vargas Llosa heeft inmiddels aangekondigd dat Ik draag mijn stilte op aan jou zijn laatste grote roman zal zijn. Door de liefhebber van hardcore literatuur zal hij node gemist worden.