Waarschuwing aan de zwijgende meerderheid
In moeilijke situaties is alle aandacht geconcentreerd op het nu. Wat moeten we nu doen om de vluchtelingencrisis te bezweren? Hoe zorgen we ervoor dat we de komende 24 uur doorkomen? Op Europees niveau houdt Frans Timmermans, vicevoorzitter van de Europese Commissie, zich dagelijks bezig met de grote vraagstukken van onze tijd. Ondanks zijn ongetwijfeld zeer volgeboekte agenda en de dagelijkse hectiek die zijn functie met zich meebrengt, heeft Timmermans de tijd genomen om een korte bespiegeling op de vluchtelingencrisis te schrijven. In Broederschap – Pleidooi voor verbondenheid, een werkje van slechts 61 pagina’s, doet hij een poging om ons te enthousiasmeren voor een project, waarvan de houdbaarheid volgens velen al lang is verstreken: Europa als waardengemeenschap.
Het boekje is geschreven als reactie op de aanslagen in Parijs van het afgelopen najaar. Timmermans lijkt ons dan ook in eerste instantie moed in te willen spreken. Zo liggen volgens hem de kansen voor het oprapen. De samenleving kan zichzelf in positie brengen om oude verbindingen te herstellen en nieuwe te maken. Er is dan ook geen enkele reden om niet te geloven in een mooie toekomst die recht doet aan de waarden die ons allemaal dierbaar zijn. Om deze optimistische visie te onderbouwen, verwijst hij naar de ideeën van schrijvers als Tourist Lemc en Régis Debray. Debray’s lofzang op het bestaan van grenzen haalt Timmermans aan om duidelijk te maken waar de oplossing van de hedendaagse crisis ligt: we moeten onszelf durven definiëren en moeten zoeken naar gedeelde waarden. Volgend Debray kunnen we niet bestaan zonder grenzen. Ze bieden houvast zonder de ander buiten te sluiten. Mensen die bij voorlichtingsavonden voor omwonenden andere mensen uitschelden, zijn in feite grenzeloos in hun persoonlijk levenssfeer. En wie in alle opzichten grenzeloos is, zal uiteindelijk ook bandeloos zijn en amoreel, zo niet immoreel. Passages als deze zijn illustratief voor Timmermans’ denkwereld: abstracte filosofische bespiegelingen op waarden, om een idealistische agenda van 'hervorming via verbouwen' te rechtvaardigen.
Het is lastig om in een korte tekst als deze niet te veel te willen zeggen, dat lukt Timmermans dan ook niet. Naast zijn analyse wil hij ons namelijk ook nog overtuigen van oplossingen als het verdedigen van internationale verdragen, het hameren op onderwijs en het aanpakken van hate-speech op Internet. En dat is jammer. Zonder deze wat dunnetjes onderbouwde oplossingen is Broederschap een behoorlijk overtuigend pleidooi voor het bewaken en versterken van de Europese waardengemeenschap. Maar stellen dat ook Timmermans uiteindelijk zwicht voor de druk om met eenvoudige oplossingen te komen, gaat veel te ver. In een tijd waarin politieke leiders visie afdoen als onnodig tijdverdrijf, is het toe te juichen dat Timmermans zich juist wel durft uit te spreken. Dat hij in zijn gedrevenheid moeite heeft om de reikwijdte van zijn betoog te beperken, is hem dan ook zondermeer vergeven.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Gijs Reudink
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
