Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Eerbetoon aan wetenschappelijke superhelden

Gijs Reudink 24 augustus 2015

Toen bioloog Richard Dawkins in 2004 werd gevraagd om de Gould-lezing te verzorgen aan de Universiteit Leiden, wilde hij dat alleen doen als de naam van de lezing werd veranderd in Niko Tinbergen-lezing. Dawkins was namelijk niet bepaald gecharmeerd van de ideeën van Stephen Jay Gould, maar des te meer van die van Niko Tinbergen, een van zijn vroegere leermeesters aan de Universiteit van Oxford. De naam van de lezing werd aangepast en Dawkins kwam naar Leiden. Tinbergen was dan ook niet zo maar een bioloog, maar een van zodanig wetenschappelijk statuur dat hij in 1973 de Nobelprijs voor fysiologie of geneeskunde mocht ontvangen. Vier jaar eerder was broer Jan Tinbergen dezelfde eer ten deel gevallen, hij kreeg in dat jaar de Nobelprijs voor economie.

Naast de biografieën van de twee broers Tinbergen staat Nobel op de kaart vol met anekdotes over het leven en werk van de 21 Nederlandse Nobelprijswinnaars. Aan elke winnaar is een hoofdstuk gewijd. Journalist Martijn van Calmthout en bioloog Jelle Reumer schrijven in elk hoofdstuk over de Nobelprijswinnaar zelf, over zijn (het zijn vooralsnog alleen mannen) werk en over de sporen die hij heeft achtergelaten (laboratoria, woonhuizen, familiegraven, et cetera).  De hoofdstukken zijn gegroepeerd naar de steden waar de Nobelprijswinnaars hun onderzoek uitvoerden, of waar ze gestudeerd hebben. Ze sluiten af met een of twee pagina’s trivia, zo dankt bijvoorbeeld planetoïde 58279 Kamerlingh (1993 TE40) zijn naam aan Nobelprijswinnaar Heike Kamerlingh Onnes en zijn in Nederland meer dan 40 straten, lanen, kades, wegen en pleinen naar natuurkundige H.A Lorentz vernoemd. Lorentz is daarmee de Nobelprijswinnaar die het meest voorkomt op Nederlandse straatnaamborden.

Door de gekozen indeling lijkt Nobel op de kaart een naslagwerkje, waarin je naar gelang je interesse bladert, maar dat is niet het geval. Het laat daarentegen zien, hoe belangrijk Nederlandse wetenschappers zijn geweest in de afgelopen eeuw. Een goed voorbeeld is Lorentz, die als een van de eersten in 1906 reageerde op een artikel van Albert Einstein. De twee leerden elkaar als vrienden kennen en waarderen. Andere Nederlandse wetenschappers stonden aan de wieg van ontdekkingen als vitamine B1, lasers, grafeen en het Electrocardiogram.

Van Calmthout en Reumer presenteren het werk van geniale biologen, natuurkundigen, vredesactivisten en economen op voor leken begrijpelijke wijze, zonder zich te verlagen tot Jip- en Janneketaal. Alleen daarom al is het boek een aanrader voor iedereen, die meer wil weten over de ontwikkeling van de wetenschap in Nederland. Maar daarnaast verdienen Eijkman, Bloembergen, Geim, Zernike en al die andere briljante wetenschappers meer dan alleen een plaatsnaambordje in een Vinex-gemeente. Nobel op de kaart zet de 21 Nederlandse Nobelprijswinnaars dan ook terecht op een fraaie manier op de kaart.

1

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Gijs Reudink

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.