Te weinig vaart en spanning

Tina N. Martin (1980) is een nieuwe naam aan het Scandinavische thrillerfirmament. Ze is niet alleen auteur, maar verdient ook als docent de kost. In haar opleiding godsdienstwetenschappen, en meer specifiek een vak over sekten, vond ze de inspiratie voor haar thrillerdebuut, dat in het Nederlands de titel Het appelmeisje kreeg. De vertaling was in handen van Nannie de Graaff. Het verhaal speelt zich af in het Noord-Zweedse Boden, de woonplaats van de auteur. De serie met rechercheur Idun Lind in de hoofdrol telt in het Zweeds inmiddels vier delen.

Martin valt met de deur in huis, want al op de eerste bladzijde wordt de lezer met een lijk geconfronteerd. Een vrouwelijke leerkracht is vermoord en hangt thuis aan een plafondhaak, wanneer haar echtgenoot haar vindt. Werk aan de winkel voor rechercheurs Idun Lind en Calle Brandt. Terwijl het duo volop bezig is met de zaak van de vermoorde Eva, verdwijnt de vijfjarige Ellen. Kort daarna ontvangen verschillende mensen Bijbelteksten, maar de betekenis ervan is niet meteen duidelijk. Naast deze beide zaken in het heden is er de verhaallijn van Viola en haar twee kinderen Ingrid en Tommy. De vraag is vanzelfsprekend waar de raakpunten zitten.

In Het appelmeisje wisselen de actuele gebeurtenissen, de moord op Eva en Ellens verdwijning, elkaar steeds af en krijgt de lezer eveneens te horen wat er in de periode 1975 tot 1999 met het gezin van Viola gebeurde. Zowel heden als verleden worden door een alwetende verteller in beeld gebracht. In tegenstelling tot wat je zou kunnen verwachten doet niemand zijn relaas in de ik-vorm. De schrijfstijl van Martin is prettig, ze lijkt niet van tierlantijntjes te houden en de balans tussen beschrijvende stukken en dialogen zit goed.

Met de regelmaat van de klok worden nieuwe personages geïntroduceerd (personeel van een kinderopvang en een verzorgingstehuis, inspecteurs, buren, familieleden, enzovoort) en dat gaat zelfs in de tweede helft van het boek zo door. Verwarrend wordt het nooit, dat is positief, maar de lezer krijgt daardoor nooit het gevoel dat het verhaal echt is losgebarsten. Sommige personages zijn echt figuranten, je kunt je dus afvragen waarom ze stuk voor stuk met naam en toenaam genoemd moeten worden.

De twee personages die de reeks zullen moeten dragen, met name Idun maar ook Calle, verdienen dan weer meer aandacht. Want wat weten we eigenlijk over hen na dit eerste boek? Zij heeft een vader en een zusje (moeder is uit beeld), is een harde werker en zet slechts bij wijze van uitzondering een stapje in de wereld. Hij is nogal onbehouwen (dat wordt ons verteld, we merken het niet in de dialogen) en zelfverzekerd. De auteur verwoordt het als volgt: “Twee sterke persoonlijkheden, de een met een uitzonderlijk analytisch vermogen en de ander met een meedogenloosheid die probleemloos alle lastige vragen stelt. Calle schoffelt de grond waarop hij loopt los, Idun analyseert die als geen ander.”

Afgezien van de intrigerende eerste bladzijden kabbelt het verhaal lange tijd maar wat verder, pas halverwege gebeurt er weer echt wat, maar de pret is van korte duur. Het appelmeisje kent totaal geen vaart en zal pas naar het einde toe even echt spannend worden, om uiteindelijk nogal abrupt te eindigen. Even opmerken nog dat de keuze voor de titel weliswaar begrijpelijk, maar niet heel geslaagd is. De originele Zweedse titel Befriaren (vertaling: De bevrijder) doet het verhaal meer recht; die is een duidelijke verwijzing naar de mysterieuze Bijbelteksten waarmee het boek doorspekt is.

Conclusie? Het appelmeisje maakt de hoge verwachtingen niet helemaal waar. De thriller kent te weinig vaart en spanning, terwijl het nieuwe speurdersduo serieus onderbelicht blijft. Martin schrijft echter leuk en beschikt over voldoende verbeelding om intrigerende plots te verzinnen.