Noorse tragedie ten top

Os, een afgelegen bergdorp in Noorwegen. Roy Opgard woont nog steeds op de boerderij waar hij samen met zijn ouders en jongere broer Carl is opgegroeid. Steeds weer heeft hij geprobeerd zijn broer te beschermen tegen hun niet bepaald zachtaardige vader. Toch is Carl al heel snel naar Amerika vertrokken; voorgoed, zo dacht iedereen. Tot hij twintig jaar later – de broers zijn ondertussen midden dertig – terugkeert naar Noorwegen. Hij doet dat niet alleen, hij heeft zijn vrouw Shannon meegebracht. Carl heeft in Amerika carrière gemaakt en wil in Os een luxueus berghotel bouwen. Maar dat gaat niet zonder slag of stoot, het zal de nodige inspanningen kosten om de dorpsbewoners aan zijn kant te krijgen en te houden. De situatie wordt op de spits gedreven wanneer allerlei gebeurtenissen uit het verleden de kop opsteken en Roy tot overmaat van ramp verliefd wordt op de vrouw van zijn broer.

Dat is in een notendop het verhaal van Koninkrijk, een standalone van Noorwegens bekendste en populairste misdaadauteur Jo Nesbø (1960). Voor zijn schrijverscarrière was hij actief als profvoetballer en beurshandelaar; momenteel combineert hij het schrijven met een leven als popmuzikant en componist. Debuteren deed hij in 1997 met De vleermuisman, de thriller waarin seriepersonage Harry Hole voor het eerst zijn intrede deed. Nesbø schreef ook andere spannende boeken en zelfs vier titels voor kinderen. Zijn werk werd ontelbare keren genomineerd en bekroond, vooral in Scandinavië.

Koninkrijk, dat in het Nederlands vertaald werd door Annelies de Vroom, is opgebouwd uit zeven delen, elk op hun beurt onderverdeeld in een aantal hoofdstukken. Het verhaal wordt verteld vanuit Roys perspectief, hij is de enige die aan het woord komt en doet zijn relaas in de ik-vorm. Wanneer hij over het verleden vertelt, doet hij dat niet chronologisch; ook komt hij soms op dezelfde gebeurtenissen terug. Heden en verleden houden elkaar prachtig in evenwicht. De overgangen zijn zo vloeiend dat je er niet bij stilstaat dat er regelmatig wordt gesprongen in de tijd. Al snel wordt duidelijk dat er onderhuids van alles borrelt, dat dit niet goed kan aflopen. Het leven van Roy en de zijnen lijkt op één grote tragedie uit te draaien, of toch niet? Is er hoop op een ander en beter leven?

‘‘Het is wij tegen de rest, Roy. Wij tegen absoluut iedereen. Oké?’
‘Oké.’’

Aanvankelijk zijn er best wat beschrijvende stukken. Zo wordt het uitzicht vanaf de boerderij heel beeldend weergeven, maar ook het moment waarop Shannon haar intrede doet is gedetailleerd op papier gezet. Langzaam maar zeker verschuift de focus naar het gevoelsleven van de personages en wordt er meer ingezet op sfeerschepping en emotie. Steeds weer wordt duidelijk hoe goed Nesbø het schrijven in de vingers heeft. Nergens doet zijn verhaal gekunsteld, flauw of overdreven aan. Elk hoofdstuk draagt bij aan het gevoel van naderend onheil.

De auteur heeft bijzonder veel aandacht besteed aan het creëren en tot leven brengen van zijn personages. Vooral de broers Roy en Carl zijn zo echt dat je ze al je hele leven lijkt te kennen. De eenzaat die het niet zo goed met andere mensen kan vinden tegenover de allemansvriend die het overzee gemaakt heeft en veel mooie praatjes heeft. Daarnaast een twintigtal andere figuren die een al dan niet grote rol spelen in het verhaal, met als een van de opvallendste dorpsbewoners politieagent en doordrammer eerste klas Kurt. Hij moet en zal alle ‘toevalligheden’ uit heden en verleden verklaren en bezorgt Roy daarmee zijn eerste grijze haren.

Laat je in afwezigheid van Harry Hole op sleeptouw nemen door Roy. Geniet van Nesbø’s vertelkunsten en de desolate, Noorse wereld die hij geschapen heeft. Zijn Koninkrijk is geen klassieke thriller, maar heeft alles in huis om de lezer aan het boek gekluisterd te houden.