Een bureaucratisch probleem
Er is het boek, en er is het raadsel. Wel, er zijn eigenlijk drie boeken, waarvan nu ook het tweede, Autoriteit, in het Nederlands is gearriveerd. Welkom. Dit boek is fundamenteel anders dan het eerste deel van de trilogie, Vernietiging. Samen vormen ze de Southern Reach-trilogie, genoemd naar de obscure overheidsinstelling die Area X beheert, of althans het raadsel ervan probeert te ontsluieren. Area X is dus het centrale thema van de trilogie, maar niet in dit boek.
Hier volgen we John Rodriguez, die er de voorkeur aan geeft Control genoemd te worden. Telkens wanneer expedities terugkeren uit Area X moeten die ondervraagd worden, wat op zich een probleem is, gezien er niet al te veel zinnigs overblijft van hun herinneringen. Area X is de leegte. Een Tarkovski-zone waar alles anders is, en tegelijk toch merkwaardig banaal. Een gebied waar de natuur vrij spel heeft. Wie er terechtkomt, keert misschien niet terug. Alleszins niet meer helemaal menselijk. Misschien is het een experimenteel gebied voor een buitenaardse intelligentie, die de mensheid observeert. Misschien is het helemaal iets anders.
Autoriteit spitst zich niet toe op het raadsel van Area X, maar op de werking van Southern Reach. Een administratie. Dertig jaren oud, verwaarloosd, onzeker over haar eigen status en doel. Er is wellicht geen doel. Na dertig jaren onderzoek en experimenten zijn er geen resultaten. Konijnen worden Area X ingestuurd en verdwijnen. Expedities krijgen een nummer, maar Tardis-gewijs zijn er meer expedities dan hun nummers doen vermoeden.
Er is dus het boek. Het hoort het raadsel te verdiepen, maar dat doet het niet. Het meandert, maar niet meer door het landschap van Area X – wat het eerste boek net zo fascinerend maakte. Niets van wat er in Autoriteit gebeurt is Vreemd – alleszins niet voor wie ooit werkte in een grote bureaucratische organisatie. Dat landschap is pijnlijk evident. Carrières staan op het spel. Er is invloed, en macht. Er is autoriteit. Maar die wordt ook in vraag gesteld.
Precies dit maakt het boek zo intrigerend. Daarbuiten, in die zorgvuldig bewaakte Zone, die voor stervelingen zo goed als ontoegankelijk is, heerst een fenomeen dat de mensheid radicaal kan veranderen. Maar dat gebeurt niet. Macht ligt als een versmachtende deken over de Zone, de macht van het banale. Het gebrek aan verbeelding. Control probeert die macht te doorgronden. Veeleer dan het ontraadselen van het raadsel, ontwart hij de machtsstructuren van Southern Reach.
En dan is er de titel. Autoriteit. Die titel lijkt te verwijzen naar de autoriteit die Southern Reach heeft over het onderzoek omtrent Area X, maar gaandeweg wordt, in het boek, duidelijk dat SR helemaal geen autoriteit heeft, zeker niet over de mogelijk buitenaardse of alleszins niet-menselijke entiteit die Area X is.
Integendeel, het lijkt er meer op dat die entiteit niet kan ontraadseld worden, maar zelf wel naarstig bezig is met het ontraadselen van de mensheid. Die mensheid bezit duidelijk niet de aangepaste instrumenten (incluis de mentale, intellectuele) om zoiets complex als Area X te doorgronden.
Waarmee VanderMeer meteen de meest prangende vraag van het sciencefictiongenre – en van de wetenschap – stelt: zijn we in staat onszelf en andere intelligente vormen van leven te begrijpen. En VanderMeer stelt deze vraag, die vele andere vragen inhoudt, door zich ver weg te begeven van de gebruikelijke contrapties van de SF: geen ruimteschepen of virtuele intelligenties, geen verre werelden en geen wijde kosmische landschappen. Integendeel: de lezer wordt in dit boek meegevoerd naar een organisatie die lang geleden haar betere tijden kende, waar bureaucratie het van creativiteit heeft gewonnen, politiek van inzicht.
Niet het meest uitdagende deel van de trilogie, maar niettemin een deskundige verkenning van de onmenselijke confrontatie met het vreemde. Uitkijken naar de conclusie in deel drie, dat doen we.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
