Een diversiteit aan thema's

"Voortleven in de harten van hen die we achterlaten, is niet sterven." Thor S.Falck 03-11-1903 - 23-10-1940

Deze quote staat te lezen onder het borstbeeld van Thor S.Falck, de stamvader van twee takken van de familie Falck. Het is geplaatst op het domein Rederhaugen, eigendom van de rijke tak van de familie.

Vera Lind (schrijfster), de tweede echtgenote van Thor S.Falck, overleefde in 1940, samen met haar pasgeboren zoontje Olav, de scheepsramp met het schip DS Prinsesse Ragnhild. Aan boord waren een aantal Noorse burgers en een groot aantal Duitse militairen. De officiële berichtgeving over deze ramp: het schip is op een Engele mijn gevaren en gezonken. De basis voor dit boek is dus gelegd: een waargebeurd verhaal.
Vijfenzeventig jaar later wordt Vera Lind door haar kleindochter, Alexandra (Sasha) Falck, gevonden: ze pleegde zelfmoord. En daar begint het verhaal, want met haar dood blijft iedereen achter met ontzettend veel vragen. Vooral haar testament wordt voor een aantal familieleden een bron van ergernis: het testament is verdwenen! Als auteur was Vera Lind succesvol met enkele romans, maar haar versie van de scheepsramp werd nooit gepubliceerd: het manuscript werd in beslag genomen. Wat stond er in dat manuscript? Wat wilde Lind naar buiten brengen maar mocht het daglicht niet zien?
Sasha is een ondernemende vrouw en na de dood van haar grootmoeder wil zij kost wat kost, tegen de wil van haar vader Olav in, de waarheid aan het licht brengen. Is het manuscript van Vera het eigenlijke testament of zijn er nog andere geheimen die verborgen moeten blijven?

Maar "Het testament van de zee" is meer dan een weergave van het doen en laten van de familie Falck in al zijn geledingen. Doorheen familiale toestanden, intriges, liefdesaffaires, leugens en geheimen weeft de auteur thema's als Wereldoorlog II en de onstabiele toestanden in het Midden-Oosten. Het boek begint trouwens met een verslag over Hans Falck (dokter). Hij is ook een rechtstreekse afstammeling van Thor S.Falck, maar hij behoort tot de verarmde tak van de familie. In 1982 is hij op missie in Libanon.
Veel heeft te maken met de achtergrond van Aslak Nore: hij was Noorse militair in Bosnië en oorlogsjournalist in o.a. Afghanistan. Zonder meer een ervaringsdeskundige. Hij is nu auteur en redacteur en hij won met "Wolfsangel" de Rivertonprisen voor de beste Noorse thriller.
In het boek worden meermaals bekende plaatsnamen genoemd: Koerdistan, Beiroet, Libanon, Afghanistan, Irak, ... Plaatsen waar heden ten dage de politieke toestand onstabiel genoemd mag worden. Je kan dus, voor wat dit thema betreft, zeker spreken over een actuele roman: we zien de beelden dagelijks op TV verschijnen. Gezien de activiteiten van het concern, geleid door Olav, mogen deze thema's zeker aan bod komen en met de integratie ervan in dit verhaal is zeker niets mis. Toch vraag ik mij af of het in deze roman echt nodig is om zo gedetailleerd te schrijven over oorlogssituaties, m.a.w. zijn die frontverhalen echt representatief voor het verhaal? Dat is niet echt wat een lezer verwacht in een familieroman als deze en er zit natuurlijk een angeltje onder het gras: té nauwkeurig beschreven oorlogssituaties kunnen in deze leiden tot langdradigheid waardoor een romanlezer de interessse kan verliezen. Een boek hoeft niet nodeloos dik te zijn om goed te zijn, ...

Zoals we vooraan in het boek, in de familiestamboom kunnen zien, zijn er twee takken in de familie Falck die door de jaren heen van elkaar afgebroken zijn. Het grootste deel van het boek vertoeven we langs de kant van Vera Lind, Olav en Sasha. De andere tak, uitgezonderd het personage Hans Falck, komt zelden in het verhaal voor. Voor wat dat betreft blijven we als lezer in het ongewisse van wat er ooit echt is gebeurd. Misschien was dit interessanter geweest dan de vele frontverhalen die wel afwisseling brengen maar die ons weinig leren van Per Falck, Marte Falck, Christian Falck, Erik Falck en PerFalck. Jammer.

Een opmerkelijk feit: de auteur noemt Willy Brandt, de latere Bondskanselier van Duitsland. Hij was verzetstrijder tegen het nazisme van Hitler en hij verbleef tijdens WOII in Noorwegen.

En toch, ... Aslak Nore heeft mij kunnen boeien. Hij is onmiskenbaar een begenadigd verhalenverteller. Hij schrijft vlot in vrij korte hoofdstukken waardoor er toch enige snelheid gehandhaaft blijft. De onderbrekingen die er ontstaan wanneer we ons in oorlogsgebied bevinden zijn dan wel weer storend voor de vlotte continuïteit van het verhaal.
Het verhaal is geschreven vanuit verschillende perspecctieven. Het is interessant hoe de verschillende personages omgaan met de gebeurtenissen, hoe zij proberen om het laken naar zich toe te trekken voor wat betreft de nalatenschap van Vera Lind. Hier slaagt de auteur er in om de lezer regelmatig op het verkeerde been te zetten met een zeer verassend en onverwacht slot tot gevolg.

"Het testament van de zee" draagt het label roman met zich mee, maar het is meer dan dat. Door de diversiteit aan thema's is het zeer moeilijk om hier echt een uitgesproken genre te vermelden.

Wat ik mij afvraag: waarom komt de uitgeverij binnen het jaar met een andere titel en een andere cover?

Twijfelen. Ja dat deed ik over het aantal sterren. Drie is te weinig, vier is te veel. Maar aangezien ik geen 3,5 sterren kan geven (wat wel mijn beoordeling is) geef ik Aslak Nore het voordeel van de twijfel. Het wordt dus vier**** sterren.

Guido Goedgezelschap
Voor het eerst verschenen bij hebban.nl