Een mooi, eerlijk verslag
De Vlaamse illustratrice en striptekenares Judith Vanistendael (1974) is een verwoed wandelaar en besloot zoals duizenden anderen elk jaar weer, om in 2010 te voet, na verschijning van het tweede deel van haar tweeluik De maagd en de neger, de ongeveer negenhonderd kilometer lange tocht te maken tussen het Franse Saint-Jean-Pied-de-Port en Santiago de Compostela in Galicië, Spanje. Buen Camino! Pelgrim of niet? Heet haar getekende en geschreven verslag.
‘Ik ben ervan overtuigd dat het maken van een pelgrimstocht op een heel specifieke manier beantwoordt aan de diepste noden van de mens. [ … ] Een pelgrimstocht verenigt in zich twee elementen die behoren tot de essentie van wat het is om mens te zijn. Per slot van rekening zijn wij niet veel meer dan een stel hersenen op twee voeten. De relatie tussen die hersenen en die voeten wordt op een pelgrimstocht die te voet wordt afgelegd ten top gedreven.’
Vanistendael wilde, met de kwast in de hand, onderzoeken wat de verlokking is, waar de aantrekkingsdrang vandaan komt. De realiteit van een dergelijk monstertocht is namelijk vaak verre van spiritueel te noemen. De pijn verhindert soms de tocht die een mens welhaast onvermijdelijk tevens in het innerlijke maakt. Vanistendael die niet uit geloofsovertuiging of om spirituele gronden de tocht begon, maakte elke dag één of meerdere tekeningen. En krabbelde er af en toe wat gedachten bij.
Verwacht geen stereotype plaatjes van pittoreske kerkjes, van de overweldigende dorpen, steden en landschappen. Vanistendael schilderde zichzelf, haar medelopers, haar pijnen. De waterverf die zij daarvoor gebruikte blijkt bijzonder geschikt te zijn. Zeker onderweg kan het een lastig materiaal zijn. Maar aquarelleren heeft ook het voordeel dat je de kleuren kunt vervagen, laten uitlopen, laten bloeden. Dat ongewisse, dat weerbarstige weerspiegelt de vertwijfeling die de wandelaar somt treft.
Het mag een wonder heten dat Vanistendael zes weken lang elke dag in de overvolle herbergen, in de hostels, een plek vond om te werken. Het vereist een mentale luchtbel – een van de mooiste tekeningen is die van de tekenares zelf in foetushouding – om de tocht door te zetten en tegelijkertijd de reflectie vast te leggen in alle hectiek. Mannen in werkpak, drinkend of kaartspelend in cafés leverden fijne karakterschetsen op.
Om een oorkonde te krijgen, moet je minimaal de laatste honderd kilometer te voet hebben afgelegd. Frisse types mengen zich onder degenen die al weken hebben gelopen en zich moe en vuil voelen. De laatste mars is een monstertocht van een kleine zestig kilometer. Vanistendael vertrekt in alle vroegte om in de avond te merken dat alle bedden bezet zijn. Ze loopt – of zoals dat in het Vlaams heet – stapt verder tot aan Compostela. Midden in de nacht komt ze aan. Met kapotte voeten, opgezwollen en bedekt met een allergische reactie. ‘Ik ben gelouterd.’
Om de oorkonde te krijgen, moet worden ingevuld of je de tocht uit religieuze, spirituele of sportieve overwegingen maakt. Geen van drieën is volgens de tekenares van toepassing en dus vult de meneer die erover gaat maar ‘spiritueel’ in. Vanistendael voelt zich in een hoek gedrukt. Ze wandelt nog een paar dagen verder naar Finisterre, het natuurlijke eindpunt in voorchristelijke tijden, een kaap, een soort schiereiland namelijk. Daar wordt, behoorlijk ontluisterend als je je net één voelt met het universum, haar handtas gestolen. Inclusief de zuurverdiende Compostella, haar bankpassen en haar geld. Maar er is ook hulp in de vorm van een Spaanse medewandelaar. En gelukkig zijn de tekeningen wel bewaard gebleven. Pelgrim of niet? is een mooi, eerlijk verslag.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Guus Bauer
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
