Een mooi, eerlijk verslag
De Vlaamse illustratrice en striptekenares Judith Vanistendael (1974) is een verwoed wandelaar en besloot zoals duizenden anderen elk jaar weer, om in 2010 te voet, na verschijning van het tweede deel van haar tweeluik De maagd en de neger, de ongeveer negenhonderd kilometer lange tocht te maken tussen het Franse Saint-Jean-Pied-de-Port en Santiago de Compostela in Galicië, Spanje. Buen Camino! Pelgrim of niet? Heet haar getekende en geschreven verslag.
‘Ik ben ervan overtuigd dat het maken van een pelgrimstocht op een heel specifieke manier beantwoordt aan de diepste noden van de mens. [ … ] Een pelgrimstocht verenigt in zich twee elementen die behoren tot de essentie van wat het is om mens te zijn. Per slot van rekening zijn wij niet veel meer dan een stel hersenen op twee voeten. De relatie tussen die hersenen en die voeten wordt op een pelgrimstocht die te voet wordt afgelegd ten top gedreven.’
Vanistendael wilde, met de kwast in de hand, onderzoeken wat de verlokking is, waar de aantrekkingsdrang vandaan komt. De realiteit van een dergelijk monstertocht is namelijk vaak verre van spiritueel te noemen. De pijn verhindert soms de tocht die een mens welhaast onvermijdelijk tevens in het innerlijke maakt. Vanistendael die niet uit geloofsovertuiging of om spirituele gronden de tocht begon, maakte elke dag één of meerdere tekeningen. En krabbelde er af en toe wat gedachten bij.
Verwacht geen stereotype plaatjes van pittoreske kerkjes, van de overweldigende dorpen, steden en landschappen. Vanistendael schilderde zichzelf, haar medelopers, haar pijnen. De waterverf die zij daarvoor gebruikte blijkt bijzonder geschikt te zijn. Zeker onderweg kan het een lastig materiaal zijn. Maar aquarelleren heeft ook het voordeel dat je de kleuren kunt vervagen, laten uitlopen, laten bloeden. Dat ongewisse, dat weerbarstige weerspiegelt de vertwijfeling die de wandelaar somt treft.
Het mag een wonder heten dat Vanistendael zes weken lang elke dag in de overvolle herbergen, in de hostels, een plek vond om te werken. Het vereist een mentale luchtbel – een van de mooiste tekeningen is die van de tekenares zelf in foetushouding – om de tocht door te zetten en tegelijkertijd de reflectie vast te leggen in alle hectiek. Mannen in werkpak, drinkend of kaartspelend in cafés leverden fijne karakterschetsen op.
Om een oorkonde te krijgen, moet je minimaal de laatste honderd kilometer te voet hebben afgelegd. Frisse types mengen zich onder degenen die al weken hebben gelopen en zich moe en vuil voelen. De laatste mars is een monstertocht van een kleine zestig kilometer. Vanistendael vertrekt in alle vroegte om in de avond te merken dat alle bedden bezet zijn. Ze loopt – of zoals dat in het Vlaams heet – stapt verder tot aan Compostela. Midden in de nacht komt ze aan. Met kapotte voeten, opgezwollen en bedekt met een allergische reactie. ‘Ik ben gelouterd.’
Om de oorkonde te krijgen, moet worden ingevuld of je de tocht uit religieuze, spirituele of sportieve overwegingen maakt. Geen van drieën is volgens de tekenares van toepassing en dus vult de meneer die erover gaat maar ‘spiritueel’ in. Vanistendael voelt zich in een hoek gedrukt. Ze wandelt nog een paar dagen verder naar Finisterre, het natuurlijke eindpunt in voorchristelijke tijden, een kaap, een soort schiereiland namelijk. Daar wordt, behoorlijk ontluisterend als je je net één voelt met het universum, haar handtas gestolen. Inclusief de zuurverdiende Compostella, haar bankpassen en haar geld. Maar er is ook hulp in de vorm van een Spaanse medewandelaar. En gelukkig zijn de tekeningen wel bewaard gebleven. Pelgrim of niet? is een mooi, eerlijk verslag.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Guus Bauer
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
