Voorsmaakje van zijn veelzijdige schrijftalent

In 1922 gaat hij in dienst als overheidsfunctionaris en wordt politieagent bij de Indian Imperial Police in Birma. Vijf jaar later schrijft hij zijn debuutroman Birmaanse dagen. Een verhaal over de elitaire denkwereld en de praktijken van de Engelse koloniale expats in Birma (het huidige Myanmar). Bijna 70 jaar na zijn dood klinkt zijn naam nog steeds als een daverende klok: George Orwell (1903-1950), pseudoniem voor Eric Arthur Blair.

Birma, 1926. John Flory is een Engelse houthandelaar; een vrijgezel die woont in Opper-Birma. Hij loopt niet zo hoog op met zichzelf en met de Britse kolonialen. Ze frequenteren de Europese Club, een broeihaard van de koloniale overheersing van de Birmanen. John leidt een geïsoleerd en verbitterd leven. De jonge Elizabeth Lackersteen slaagt er in om hem uit zijn eenzaamheid te halen. Is zij werkelijk de vrouw van zijn leven? Betekent dit voor Flory ook de start van een nieuw leven? Bepaalt hij zelf zijn eigen levenslot?

Lees bij voorkeur eerst het verhelderende voorwoord van een Orwell-kenner, de Amerikaanse auteur Emma Larkin. Anneke Brassinga levert een aantrekkelijke vertaling af van deze roman die opnieuw wordt uitgebracht.

'De hitte werd steeds ondraaglijker. April was bijna voorbij, maar de eerste drie, misschien wel vijf weken waren de regens nog niet te verwachten. Zelfs het lieflijke, kortstondige ochtendgloren werd vergald door de gedachte aan de lange verblindende dag vol zon, die pijn deed in je hoofd en zich niet liet afschermen en je oogleden dichtplakte met rusteloze slaap.'

In Birmaanse dagen schetst de auteur een indringend portret en een destructief beeld van het koloniale verleden van de Britten in Birma. Geen dystopie of allegorie zoals in zijn latere werken; dit keer staat er een vlijmscherpe, verbitterde kritiek op wat vroeger was centraal. John Flory wordt als protagonist levensecht weergegeven; een man die baadt in zelfbeklag. Hij houdt van het Aziatische Birma en zijn inwoners, heeft een uitgesproken afkeer van de racistische houding van zijn landgenoten uit het kolonistenmilieu. Het boek is een regelrechte aanklacht tegen het Britse imperialisme. Bijzonder pienter, hoe George Orwell een schaduw van romantiek werpt over het decor van politieke en ethische kwesties. Je waant je als lezer midden in de broeierige hitte van de Birmese jungle; je geniet mateloos van dat prachtige land.

In zijn eerste roman geeft Orwell een voorsmaakje van zijn veelzijdig schrijftalent; het is net alsof hij dan al over een koffer vol maturiteit beschikt. Sterk, hoe hij met dit debuut glashelder, kernachtig proza weet neer te zetten en hoe hij zich onverwijld profileert als een geroutineerd verhalenverteller.