Vurrukkulluke collectie columns, zonder enige dikdoenerij

Een verzameling van vijfennegentig columns is het uiteindelijk geworden. Dagelijksheden bestaat uit erg korte stukken - van telkens nog geen twee pagina’s lang - die Remco Campert (1929) heeft geschreven voor Elsevier. Dit volstaat ruimschoots om hier een fraai boekje mee op te vullen. In november 2019 verwachten zijn trouwe fans de bloemlezing  Katten en Katers; grappige verhalen over deze viervoetige huisdieren.    

‘Ik verkeer in de gelukkige omstandigheid dat ik me kan afsluiten van lawaai. Ik tref de stilte aan in de woorden die mij omringen. Ik bouw een muur van woorden. Niemand die hem omstoot. Woorden zijn het mooiste bouwmateriaal. Ze zijn tegen alles bestand. Eens vond de mensheid woorden uit. Dat was een gezegend moment.’    

Campert ademt taal, nog steeds, ongeacht zijn aanzienlijke leeftijd. Laat daar vooral geen enkele twijfel over bestaan. In beknopte en goed afgewogen zinnen schrijft de auteur over wel of niet belangrijke gebeurtenissen, over ‘dagelijksheden’ uit het leven. Uiteraard vergeet hij zijn intussen overleden vrienden zoals Hugo Claus niet.    

Harry Mulisch, W.F. Hermans en Gerard Reve; hij heeft De Grote Drie (de drie belangrijkste naoorlogse Nederlandse auteurs) allemaal overleefd. Dit keer gaat hij steeds vaker de persoonlijke toer op; zeker wanneer hij vertelt over vroeger, de oorlog of het ouder worden. Dit laatste onderwerp is in ieder geval het hoofdthema uit Dagelijksheden. Het boek is deels een zelfportret, krachtig uitgedrukt in woorden.    

‘Lang geleden – alles is bij mij langzamerhand lang geleden – heb ik een paar jaar in Antwerpen gewoond. Ik denk er met weemoed aan terug. Ik kom er niet meer. De reis is te vermoeiend geworden voor mijn krakkemikkige botten en wankele benen.’    

Hij heeft eveneens oog voor de actualiteit (zoals de situatie in Syrië); ook schenkt hij de nodige aandacht aan het fenomeen van het schrijven op zich, of bevindt hij zich zalig (of angstig) in dromenland.  

Zijn overpeinzingen en emoties geeft hij feilloos weer. Als een geroutineerde observator bekijkt hij het leven zoals het is; zonder belerend te willen zijn. De verstokte roker Campert heeft het ook wel eens over de onmisbare sigaret. Schrijven betekent voor hem roken; en vice versa. Knap hoe hij melancholie vermengt met zijn typische humor. De columns getuigen van een constante hoge kwaliteit; je neemt geen echte uitspringers waar.    

‘Kaalgeschoren hoofden zijn in de mode. Het ziet ernaar uit dat ik over een paar jaar vanzelf modieus zal zijn. Scheer je weg, luidt de uitdrukking. Dit is tot nu toe niet gelukt. Ik ben er nog.’    

‘Gullukkig’ is Dagelijksheden een ‘vurrukkulluke’ collectie columns, zonder enige vorm van dikdoenerij.