Meer dan 6,2 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Toegankelijke, vermakelijke en satirische schelmenroman

Guy Doms 13 maart 2025 Hebban Team
Met zijn debuutroman “De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween” werd hij meteen wereldberoemd. Jaren later tapt de Zweedse Jonas Jonasson steevast uit hetzelfde vaatje. “De boer, de vrouw en de brandewijn” is alweer een lichtvoetige roman.

Regio Småland, begin de jaren vijftig van de negentiende eeuw. Algot Olsson is de zoon van een varkensboer. Hij vervolmaakt zich in het distilleren en verkopen van heilzame, illegaal gestookte brandewijn. Tot zijn grote ergernis botst hij constant met de hebzuchtige graaf Bielkegren en diens stupide zoon Mauritz. Tevens spelen Antoinette, de vrouw van de graaf, en dochter Sophia een rol van betekenis. Beide dames houden zich respectievelijk bezig met Arabische volbloedpaarden en het verzamelen van dure Parijse schoenen. De graaf en Mauritz komen tot het besef dat brandewijn een goudmijn kan zijn. De twee willen niets liever dan Algot buitenspel zetten. Deze laatste heeft, samen met zijn kleurrijke entourage, eitjes te pellen met de dubieuze edelen. Vanaf de eerste rij volgt de verwonderde en bezorgde koning Oscar I de bizarre gebeurtenissen.

Na een eerder stroeve aanzet ontvouwt zich een beeldend uitgewerkt en buitensporig verhaal. Dit zijn twee typische kenmerken voor het oeuvre van de auteur. De lezer belandt middenin een aantal satirische, humoristische en cynische situaties. Het uitgangspunt van het boek is evenwel doodernstig, waarbij het contrast tussen de machthebbers en de doodgewone mensen scherp wordt weergegeven. Hoe een op het eerste gezicht eenvoudige vertelling kan uitgroeien tot een begeesterende leeservaring. Jammer dat een ultieme verrassing ontbreekt.

‘Op dat moment gebeurde er iets wat de voormalige pachtboer meer waard was dan de drieëntwintighonderd rijksdaalders. Anna Stina stond namelijk op van haar stoel, liep om de tafel heen, omhelsde Algot en gaf hem een kus op zijn wang. “Je bent de beste apotheker ter wereld,” zei ze.’

Met enkele rake zinnen typeert de schrijver zijn belangrijkste figuren; het volstaat ruimschoots om je te prikkelen. Vervolgens kleurt hij iedereen in en beschrijft hij hoe ze denken en wat ze doen. Uiteraard zorgen sommige kleurrijke personages voor een stevige dosis bezieling. Algot is de grote held, of is hij de enige schavuit? Voor hem betekent Anna Stina de vrouw van zijn dromen. Blijft het bij dromen? De onbetrouwbare graaf daarentegen is zijn eeuwige rivaal. Jonasson koppelt eenieder aan basale, absurde verhaallijnen. Hier en daar strooit hij met leuke en toch vooraf te voorspellen plotwendingen. Tegelijk voegt hij een hoeveelheid nuances toe en dikt hij passages aan. Klaar is Kees! Zijn fantasie en vertelkunsten zijn grenzeloos. Dit gegeven staat echter garant voor een vlotte en amusante leesbeurt. De auteur schetst een geloofwaardig beeld van het arme Zweden uit de negentiende eeuw. “De boer, de vrouw en de brandewijn”, vertaald door Corry van Bree, is een toegankelijke, vermakelijke en satirische schelmenroman.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Guy Doms

Gesponsord

Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.

Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.

Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.

In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips

Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips

Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips

Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips

Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.

De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips

Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips

Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips

Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips

Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips

Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips

Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips

Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips

In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips

Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips

Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.

Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips

Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips

Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.

In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips

Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.

Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips