Leven en overleven tijdens depressieve periode
In het semi-autobiografische verhaal De glazen stolp is Esther Greenwood het hoofdpersonage. Het is de enige roman die de Amerikaanse Sylvia Plath (1932-1963) schrijft. Veel plezier beleeft ze echter niet aan haar boek; een maand na verschijning – onder het pseudoniem Victoria Lucas – stapt ze uit het leven. In de nieuwe editie is eveneens (als toemaat) het korte verhaal Mary Ventura en het negende koninkrijk opgenomen; voor het eerst vertaald door René Kurpershoek.
‘Het leek zinloos om me de ene dag te wassen als ik me de volgende dag toch weer zou moeten wassen. Ik werd al moe als ik eraan dacht. Ik wilde alles één keer voor altijd doen en er dan voorgoed af zijn.’
Blij word je zeker niet, als je deze behoorlijk heftige en dramatische roman leest. Esther is een fanatieke student aan de universiteit. In de zomer van 1953 loopt ze stage bij een New Yorks modeblad. Na haar proeftijd en een mislukking rijker met een eerste baan, keert ze terug huiswaarts en gaat opnieuw samenwonen met haar moeder. Tot een eerste depressie keihard toeslaat, zodat Esther in een psychiatrische staatskliniek belandt. Een foutief uitgevoerde reeks elektroshocks zorgt ervoor dat het steeds maar slechter gaat met de jonge vrouw. Na een eerste poging tot zelfmoord belandt ze in een privékliniek, waar ze in goede handen is bij dokter Nolan.
In De glazen stolp belandt de lezer in een sinistere atmosfeer. Je wordt geconfronteerd met de waanvoorstellingen van de protagonist, alsook met haar denkwijze en gevoelens. Tevens zet de auteur een sardonische satire neer, gericht op de niet te benijden positie van de vrouw in het Amerika van de jaren vijftig. Dit is vooral een sleutel- en tevens bildungsroman, waarin Esther (zeg maar Sylvia Plath) op zoek gaat naar volwassenheid en zingeving van het leven.
Plath zet een jonge vrouw neer die wegzakt in een neerslachtige periode. Esther, de ik-verteller, distantieert zich steeds verder van haar omgeving en geraakt zo helemaal vervreemd:
‘Die ochtend had ik geprobeerd me op te hangen. Ik had het zijden koord van mijn moeders gele ochtendjas gepakt zodra ze naar haar werk toe was, en in de goudbruine schemer van de slaapkamer had ik er een knoop in gelegd die zichzelf dichttrok.’
In een opvallend depressieve en eenvoudige taal vertelt Esther hoe ze zichzelf van kant zou kunnen maken. Verschillende mogelijkheden komen aan bod, zoals: zich ophangen, verdrinking, zich met een scheermesje de aderen opensnijden en een overdosis slaappillen innemen. Omwille van het feit dat hier een ervaren dichter - poëet - aan het werk is, betekent het ongekunstelde woordgebruik een in het oog springende vaststelling. Bijzonder is eveneens de opbouw, die bestaat uit een eerder fragmentarische weergave van korte passages. Hierdoor is de coherentie soms wel heel ver te zoeken. Het past echter perfect bij het karakter van de gedeprimeerde Esther.
Over het extraatje Mary Ventura en het negende koninkrijk, nog geen twintig pagina’s lang, valt ook heel wat te melden. Het zou echter de aandacht voor het hoofdingrediënt te ver afleiden. De glazen stolp: leven en overleven tijdens een periode van zware depressiviteit.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Guy Doms
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
