Extraordinair en stoutmoedig debuut

Ze is verslaafd, aan boeken. De Vlaamse Elise Wuyts (1995) - piepjong en studente geneeskunde - vertelt graag verhalen. De Studente is haar romandebuut, meteen goed voor een nominatie op de shortlist van De Bronzen Uil 2017 (een jaarlijkse prijs voor de beste Nederlandstalige debuutroman). Tegenwoordig schrijft de nieuwbakken schrijfster aan een post-apocalyptische trilogie.

Een verhaal over een studente geneeskunde – neen, dit is niet in herhalingen vervallen – die zich tijdens haar privéstage waagt aan een mysterieus liefdesspel met een oude dokter. Je denkt nu wellicht: Wuyts gaat vast en zeker de autobiografische toer op… Mis, helemaal fout! Hij - de Dokter - is een baanbreker en expert in de geneeskunde en anatomie. Een vrijgezel die leeft als een kluizenaar op het platteland. De Studente wil gebruikmaken van zijn expertise om aan de slag te kunnen als arts. De lezer belandt in het preutse victoriaanse Engeland; het is 1882. De wetenschappen vieren hoogtij, de allereerste lichting vrouwelijke dokters is een feit.

In de Hebban leesclub met haar boek meldt de auteur het volgende:

"De stukjes aan het begin van de hoofdstukken die door de Studente geschreven zijn, komen uit echt bestaande boeken waarvan ik dat stukje dan zelf vertaald heb."

Geen quote uit de bijzonder krachtige openingspassage van de proloog. Toch is die echter wel heel gedurfd voor een debutante in de geneeskunde. Wat nadien volgt is een opmerkelijk liefdesavontuur, pittig gekruid door enkele manipulatoren. Elise Wuyts heeft een stevige en opmerkelijke constructie opgezet, waarbij de Dokter een boek schrijft waarin hij notities verwerkt uit het dagboek van de Studente. Het eindresultaat is een roman, waarbij de steeds wisselende perspectieven voor extra spanning gaan zorgen. De plotlijnen had de auteur al voor een groot gedeelte in het hoofd toen ze slechts vijftien was. De Dokter en de Studente krijgen dan wel een hoofdletter mee, hun werkelijke naam is evenwel niet belangrijk. Wie grijpt de macht, tenslotte? Het boek wordt neergezet als een schaakspel, waarbij beurtelings beide karakters aan zet zijn. Dit betekent evenwel dat de auteur ook onder de huid kruipt van haar mannelijke protagonist. Ze doet dit op overtuigende wijze. Tevens houdt ze je gedurende lange tijd in haar greep. Uiteindelijk ken je dan de inhoud van de zwaarbeladen rugzak (het verleden), die zowel de Dokter als de Studente dragen moet.

"Het woord ‘overgave’ betekent verschillende dingen voor verschillende mensen. Ik heb het altijd als iets negatiefs gezien. Als het onderspit delven wanneer ik de sterkste had moeten zijn. Ik was iemand die van alles een competitie maakte, voornamelijk van alledaagse dingen die eigenlijk eenvoudig zouden moeten zijn. Je zou zelfs kunnen zeggen dat ik een fan was van zwakheid."

Geen hoogdravende of gecompliceerde taal; Wuyts hanteert een schrijverspen die een ruim lezerspubliek bekoort. Deze roman gaat niet alleen over een bijzondere liefdesgeschiedenis met seksuele spanningen. Er wordt tevens ruimte vrijgemaakt voor een portie medische geschiedenis en psychologie. Zowaar zweeft er eveneens een filosofische ondertoon rond, die de lezer aanzet tot enige reflectie over het leven en de dood. Nadenken over hoe ver een mens gaat onder speciale omstandigheden. Thema’s zoals het feminisme en seksuele vrijheid blijven niet onbesproken. De apotheose van De Studente wordt op je afgevuurd; een onvervalst duiveltje uit een doosje. Verrassend, dus. Het spreekt bijna vanzelf dat het boek een ode is aan de medische wetenschap. Een extraordinair en stoutmoedig debuut, waarin het verhaal exponentieel groeit.