Bizar blijspel en een reis door Vlaanderen

Stefan Popa (1989) heeft drie romans geschreven. Deze auteur en zelfstandig journalist heeft Nederlandse en Roemeense roots. Verdwenen grenzen was een lovenswaardig debuut, in 2015 gevolgd door A27. Nu er in de VS met Donald Trump een nieuwe president komt, zoekt Popa het dichter bij huis. Zijn nieuwste creatie heet De verovering van Vlaanderen. Ja, Vlaanderen veroveren is toch ook niet niks? De vraag dringt zich meteen op: waarom en hoe? De auteur is – nu het boek in de boekwinkels ligt - (terecht) trots op zichzelf en hoopt dat zijn roman ontelbare keren over de toonbank gaat vliegen.

Volgens Alco van Puffelen heeft het herenigen van Nederland en Vlaanderen alleen maar voordelen. Hij komt uit een rijke familie, dit betekent echter niet dat hij zelf succesvol is. Zijn vader is van mening dat zoonlief nooit echt zijn best doet. Tijdens een etentje met zijn pa slaan de stoppen in Alco’s hoofd door. Hij laat alles en iedereen onmiddellijk in de steek en vertrekt naar zijn zuiderburen. Hij doet een ernstige poging om zijn verwende leventje enige betekenis te geven door Vlaanderen samen te voegen met Nederland. Geloof het of niet, voortaan beschouwt hij zichzelf als een wereldverbeteraar en wil overal zijn blijde boodschap verkondigen. Hij belandt in Antwerpen waar hij Stan ontmoet, de brave Congolees met dwerggroei en tevens kleine Belg. Dit kereltje moet volgens Alco wel een rasechte schildknaap zijn en neemt prompt Stan in dienst. Voortaan reizen beide heren samen door België. Ze belanden zelfs in Frans-Vlaanderen, dat ooit hoorde bij de Nederlanden. Met Brussel als eindpunt zijn ze nog lang niet klaar; na de verfransing van deze metropool is het daar alleen maar slechter op geworden.

Popa laat zijn hoofdpersonage afreizen naar Vlaanderen; het duurt echter wel tot pagina 51 vooraleer Alco de Belgische grens overschrijdt. Deze roman is een komedie die het lachen promoot, maar vergeet als lezer vooral niet om af en toe de ernst in het verhaal te zien. De auteur schrikt er niet voor terug enige kritiek te uiten op de huidige samenleving. Is in dit boek een of ander autobiografisch element te bespeuren? Ja hoor, vooral als Alco opmerkt: “Ik ben trots op mijzelf. Dat is lang geleden.” Hierin herken je de fiere stem van Stefan Popa.

Op een vreedzame wijze probeert Alco Vlaanderen te veroveren, hij is een echte pacifist. Hij doet dit vooral om te bewijzen dat hij echt wel iets kan. Telkens weer keren dezelfde vragen -als een boemerang - terug: houdt Nederland van Vlaanderen, houdt Vlaanderen van Nederland, of haten ze elkaar? De verovering van Vlaanderen is een uitzinnig verhaal, rijkelijk overgoten met drank en vol fantasie.

Een reis door Vlaanderen in de vorm van een blijspel. Soms wel wat buitensporig, dan weer emotioneel. Zo beschrijft Popa de zegedrift van zijn held, die zijn uiterste best doet om zijn missie succesvol af te ronden. Geassisteerd door zijn trouwe volgeling Stan. De lotgevallen van Alco en Stan worden minutieus weergegeven, de karakters van de hoofdpersonages worden echter niet grondig uitgediept.

Geen prominente rol voor de Vlaamse Vijf, of beter gezegd de Vlaamse Vier (er ontbrak iemand). Toch gaat er even wat aandacht naar de heren Tom Lanoye, Herman Brusselmans, Dimitri Verhulst en dame Kristien Hemmerechts. Dit kan echt wel tellen als literair gezelschap, niet? Deze vier auteurs tekenen voor een van de (schaarse) hoogtepunten in het boek.

Popa is bijzonder ijverig geweest, wellicht wel iets te vlijtig… Deze langgerekte roman van ruim 420 pagina’s hoeft helemaal niet zo volumineus te zijn. Niet dat het verhaal te saai wordt, toch zou een herbewerking tot zo’n 300 bladzijden de uiteindelijke kwaliteit gunstig hebben beïnvloed. Vlaanderen samenvoegen met Nederland? Dit is zeker nog niet voor morgen…