Zinvol doch laat vertaald debuut
Zijn debuutroman Terra do Pecado (vrij vertaald: Land/Dorp van de zonde) beschouwde de Portugese José Saramago (1922-2010) veeleer als een jeugdzonde. De winnaar van de Nobelprijs voor de Literatuur in 1998 schreef het boek op zijn vierentwintigste; kort nadien was hij van mening dat hij verder niets meer te vertellen had. Zijn echte doorbraak als auteur volgde slechts in de jaren tachtig. Raar maar waar, zijn debuutroman is onlangs door Maartje de Kort voor het eerst naar het Nederlands vertaald. De roman is uitgebracht onder de titel De weduwe.
'Spijts zijn nog jonge leeftijd van toen, slaagt Saramago er wonderwel in een sterke protagonist, in de figuur van Maria Leonor, neer te zetten.' – recensent Guy
Het verhaal speelt zich af in Miranda, een fictief Portugees dorp, tijdens de eerste helft van de twintigste eeuw. Maria Leonor is een jonge weduwe die achterblijft met twee kinderen. Het wegvallen van haar man heeft een zware impact op haar gemoedstoestand; de vrouw valt in een ernstige depressie. Tevens krijgt ze te kampen met de vele problemen bij het toezicht van haar landgoed op het platteland. Dankzij de hulp van dokter Viegas kan ze zich herpakken. Ze voelt zich echter eenzaam en ze heeft dringend nood aan wat affectie en liefde, ondanks de rouwperiode die ze doormaakt. Als ze 's nachts de slaap niet kan vatten, begluurt ze stiekem haar dienstmeisjes tijdens hun amoureuze escapades. Tot twee heren een belangrijke rol in haar leven gaan spelen.
'Haar lippen weken vaneen voor een zacht gekreun, dat werd gesmoord door de krankzinnige klap waarmee hun monden zich op elkaar persten, in een weldadige kwelling.'
Spijts zijn nog jonge leeftijd van toen, slaagt Saramago er wonderwel in een sterke protagonist, in de figuur van Maria Leonor, neer te zetten. Ze is een kranige vrouw die tracht overeind te blijven en die door de behoudsgezinde bevolking nauwgezet in de gaten wordt gehouden. Je volgt, al dan niet goedkeurend, haar gedachtegang. Knap hoe de schrijver het tijdsbeeld en de atmosfeer zo helder neerzet. De strenge katholieke strekking, vertegenwoordigd door de plaatselijke pastoor Cristiano, zet de dorpsbewoners aan tot het gehoorzamen van de wil van God.
Het tempo ligt vrij laag; beheerst volgt de lezer de gebeurtenissen van elke dag. Verwacht vooral geen spitsvondigheden of merkwaardige volzinnen. Hier blijkt alsnog de onervarenheid, het gemis aan maturiteit van de literaire debutant. De afsluiting voelt aan als een duivel uit een doosje; deze is ietwat geforceerd. Met treffende zinnen verhaalt de auteur over het barre winterweer in die streek, de Ribatejo. Zijn stijl is voornamelijk narratief en deze dwaalt zo nu en dan af naar filosofische overdenkingen. Met oog voor detail, op een geloofwaardige manier, beschrijft hij de belangrijkste personages.
'De weduwe laat de kiem zien van die latere Saramago en dat is de grote waarde van deze roman.’ – Saramago-kenner Harrie Lammens in zijn uitgebreid nawoord
Beter dan de hierboven vermelde quote kun je het belang van dit werk nauwelijks uitdrukken. Het is precies de reden waarom deze (late) vertaling toch zinvol is geweest.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Guy Doms
Gesponsord
Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?
Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.
Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.
Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.
Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.
Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!
Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.
Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft
In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.
De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.
Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.
Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.
De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?
Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.
Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.
Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu
Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?
Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.
Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur
