Zinvol doch laat vertaald debuut
Zijn debuutroman Terra do Pecado (vrij vertaald: Land/Dorp van de zonde) beschouwde de Portugese José Saramago (1922-2010) veeleer als een jeugdzonde. De winnaar van de Nobelprijs voor de Literatuur in 1998 schreef het boek op zijn vierentwintigste; kort nadien was hij van mening dat hij verder niets meer te vertellen had. Zijn echte doorbraak als auteur volgde slechts in de jaren tachtig. Raar maar waar, zijn debuutroman is onlangs door Maartje de Kort voor het eerst naar het Nederlands vertaald. De roman is uitgebracht onder de titel De weduwe.
'Spijts zijn nog jonge leeftijd van toen, slaagt Saramago er wonderwel in een sterke protagonist, in de figuur van Maria Leonor, neer te zetten.' – recensent Guy
Het verhaal speelt zich af in Miranda, een fictief Portugees dorp, tijdens de eerste helft van de twintigste eeuw. Maria Leonor is een jonge weduwe die achterblijft met twee kinderen. Het wegvallen van haar man heeft een zware impact op haar gemoedstoestand; de vrouw valt in een ernstige depressie. Tevens krijgt ze te kampen met de vele problemen bij het toezicht van haar landgoed op het platteland. Dankzij de hulp van dokter Viegas kan ze zich herpakken. Ze voelt zich echter eenzaam en ze heeft dringend nood aan wat affectie en liefde, ondanks de rouwperiode die ze doormaakt. Als ze 's nachts de slaap niet kan vatten, begluurt ze stiekem haar dienstmeisjes tijdens hun amoureuze escapades. Tot twee heren een belangrijke rol in haar leven gaan spelen.
'Haar lippen weken vaneen voor een zacht gekreun, dat werd gesmoord door de krankzinnige klap waarmee hun monden zich op elkaar persten, in een weldadige kwelling.'
Spijts zijn nog jonge leeftijd van toen, slaagt Saramago er wonderwel in een sterke protagonist, in de figuur van Maria Leonor, neer te zetten. Ze is een kranige vrouw die tracht overeind te blijven en die door de behoudsgezinde bevolking nauwgezet in de gaten wordt gehouden. Je volgt, al dan niet goedkeurend, haar gedachtegang. Knap hoe de schrijver het tijdsbeeld en de atmosfeer zo helder neerzet. De strenge katholieke strekking, vertegenwoordigd door de plaatselijke pastoor Cristiano, zet de dorpsbewoners aan tot het gehoorzamen van de wil van God.
Het tempo ligt vrij laag; beheerst volgt de lezer de gebeurtenissen van elke dag. Verwacht vooral geen spitsvondigheden of merkwaardige volzinnen. Hier blijkt alsnog de onervarenheid, het gemis aan maturiteit van de literaire debutant. De afsluiting voelt aan als een duivel uit een doosje; deze is ietwat geforceerd. Met treffende zinnen verhaalt de auteur over het barre winterweer in die streek, de Ribatejo. Zijn stijl is voornamelijk narratief en deze dwaalt zo nu en dan af naar filosofische overdenkingen. Met oog voor detail, op een geloofwaardige manier, beschrijft hij de belangrijkste personages.
'De weduwe laat de kiem zien van die latere Saramago en dat is de grote waarde van deze roman.’ – Saramago-kenner Harrie Lammens in zijn uitgebreid nawoord
Beter dan de hierboven vermelde quote kun je het belang van dit werk nauwelijks uitdrukken. Het is precies de reden waarom deze (late) vertaling toch zinvol is geweest.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Guy Doms
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
