Pontificale intrede in literatuurland?

De Amerikaanse nieuwbakken auteur Andrew Ridker (1991) debuteert fors met De weldoeners. Een schrandere roman, waarin hij een doordringend portret schetst van een disfunctionele Joods-Amerikaanse familie uit de middenklasse. Het boek krijgt in de VS lovende recensies. Jan de Nijs levert een bijzonder rake vertaling af.    

Arthur Alter is docent aan een kleine universiteit in St. Louis. Het gaat hem helemaal niet voor de wind. Na de dood van zijn vrouw Francine stapelen de financiële problemen zich op; hierdoor dreigt hij zijn huis te verliezen. Door zijn zelfzuchtige gedrag irriteert hij zijn veel jongere Duitse vriendin Ulrike. Ethan en Maggie, de intussen volwassen geworden kinderen, hebben de ouderlijke woning verlaten. De twee kijken niet om naar vader; het contact is helemaal verbroken. Het duo heeft de verborgen nalatenschap van Francine opgestreken: een klein fortuin. Arthur beraamt een volgens hem geniaal idee: hij nodigt de kinderen uit, onder het mom van verzoening. Zo hoopt hij alsnog een flink deel van de erfenis op te strijken. De reünie loopt evenwel heel anders af.         

‘Volgens Arthur hing het succes van het bezoek van zijn kinderen af van de volgende formule: (M+N) (½ E) + S = H. Waarbij M = medelijden, N = nostalgie, E = excuses, S = schuldgevoel en H = hypotheek of hoofdsom.’    

Uitvoerig vertelt Ridker over het lot van elk familielid. Doelgericht keert hij terug naar de jonge jaren van Arthur en Francine. Tevens geeft de schrijver een parallel beeld weer van de nakomelingen Ethan - een introverte homo en eenzaat - en zijn zus Maggie. Zij profileert zich als een weldoener die zichzelf een armoedig leven oplegt. De diepgaande karakteranalyse van de vier protagonisten domineert het verhaal. Zelfs na haar dood blijft Francine nog steeds haar stempel drukken op de familie Alter. De locaties zijn heel afwisselend: New York, Parijs, Boston, St. Louis. Het meest imposante decor is gereserveerd voor de wildernis van Zimbabwe.    

‘Haar intellectuele bagage, zijn kale kruin. De dertig jaar leeftijdsverschil. Op een avond waarop hij zich gekweld door schuldgevoelens over Francines ziekte had bedronken aan de schnaps die Ulrike in de kast had staan, had hij het haar gevraagd.’     

Andrew Ridker is een nieuw literair talent, dat volgens de Amerikaanse pers al meteen wordt vergeleken met de schrijfkunsten van Jonathan Franzen en Nathan Hill. Loopt men echter niet wat hard van stapel? De tijd zal het leren. Ondanks de boeiende schrijftaal met sporadisch sprankelend proza, de mooie uitwerking van complexe personages, overtuigt de auteur slechts deels. Enkele flashbacks hebben een ontoereikend verhelderend effect.  Passages kunnen dynamischer overkomen door vaker gebruik te maken van meer actie en dialoog. Dit maakt het lezen immers minder sec en meer visueel. Hier laat Ridker een steek vallen. Zijn opmerkelijk gevoel voor humor betekent dan weer een fiks pluspunt.    

De weldoeners is een roman, waarin veel aandacht gaat naar geld, politiek, de Amerikaanse maatschappij, de zin van het leven, het familieleven en de liefde. Een pontificale intrede in literatuurland?