Schreeuw om meer aandacht voor vluchtelingen

Met zijn debuutroman Het Duitse meisje heeft hij meteen al een internationale bestseller beet. De Cubaanse succesvolle journalist en tevens auteur Armando Lucas Correa groeit op in Havana; hij emigreert naar de Verenigde Staten in de jaren 90. Het Duitse meisje is een historische roman, waarin de hieronder vermelde feiten de basis vormen voor het verhaal. De auteur hanteert twee perspectieven, die van de twee tienermeisjes Hannah en Anna.

13 mei 1939. Meer dan 900 passagiers, vooral Duits-Joodse vluchtelingen, reizen mee met het stoomschip de St. Louis. Het gaat vanuit Hamburg naar het Cubaanse Havana. Op deze manier ontvlucht men het nazi-regime in Duitsland, in de hoop vanuit de Cubaanse hoofdstad met een geldig inreisvisum de Verenigde Staten te bereiken. De tragedie van de St. Louis kan beginnen…

Aanvankelijk vertelt Hannah Rosenthal haar levensverhaal, als een jong Joods meisje in Berlijn. Ze moet echter haar fijne leventje ginds in de steek laten, zodra de nazi’s het commando overnemen. Met haar familie ontvlucht ze de dans door mee te reizen met het legendarische stoomschip, de St. Louis. Eenmaal aangekomen in Havana zouden de Rosenthals zo spoedig mogelijk doorreizen naar de VS. Het lot beslist er echter helemaal anders over.

Meer dan 70 jaar later (in 2014) komen de twaalfjarige Anna Rosen en haar moeder in beeld; ze leven in New York. Totdat Anna een opmerkelijk pakketje ontvangt van haar oudtante Anna. Dit heeft als resultaat dat moeder en dochter vertrekken naar Havana. Ze willen immers het rampzalige verleden van hun familie nasporen.

“Het lot van de 936 zielen aan boord van de St. Louis lag nu in handen van één man. Wie wist of hij, afhankelijk van zijn humeur als hij uit bed stapte, ja of nee zou zeggen. De president van Cuba kon ons verbieden de haven binnen te varen en ons als stinkende ratten uit zijn territoriale wateren weren.”

Bijzonder leerrijk en glashelder is de uitvoerige opmerking van de auteur aan het einde. Hij heeft zich overduidelijk uitvoerig gedocumenteerd; de bibliografie spreekt voor zich. De reproductie van de originele lijst van de passagiers die aan boord gingen van de St. Louis, alsook een tiental duidelijke zwart-witfoto’s geven het verhaal een meer realistisch tintje. Verwacht geen hogesnelheidstrein of opzienbarende ontwikkelingen van de plot. Het tempo van de gebeurtenissen ligt aan de trage kant. De schrijftaal is heel toegankelijk en uiterst eenvoudig. De perspectiefwisselingen en de tijdsprongen doorbreken de chronologische volgorde; hierdoor moet je toch wel bij de les blijven.    
Details die af en toe te uitvoerig worden beschreven, alsook de herhalingen, brengen niets extra’s bij. Het boek wordt onderverdeeld in vier delen; jammer genoeg gaat het vanaf deel drie licht bergafwaarts.

Armando Lucas Correa beschrijft een ongelukkig stukje Amerikaanse geschiedenis, in combinatie met het persoonlijke verhaal van Hannah en Anna. Verder is Het Duitse meisje een hartverscheurende roman, die tevens schreeuwt om meer aandacht voor de vluchtelingen; waar en wanneer dan ook ter wereld.

Het boek verscheen gelijktijdig in het Spaans en het Engels. De vertaling door Maya Denneman en Daniëlle Stensen is gebaseerd op de Engelse versie.