Een aantrekkelijke psychologische roman

Wereldberoemde filmsterren leven verder na hun dood, niet alleen op het witte doek. Het is dan ook evident dat een grootheid, een artieste zoals Audrey Hepburn (1929-1993), niet vergeten wordt.

Vanaf 26 januari 2017 loopt in het Airborne Museum Hartenstein in Oosterbeek de tentoonstelling Moederliefde. Het geheim van Ella en Audrey. Deze expositie gaat over de Arnhemse oorlogsjaren van Audrey Hepburn, haar moeder en haar familiegeschiedenis.

Schrijfster en filosofe Miriam Guensberg (1950) koppelt hier meteen een nieuwe roman aan, waarin filmlegende Hepburn een gewichtige rol speelt. In de eerste druk van haar nieuwste boek Het geheim van Audrey H. vind je één gratis toegangskaart voor het Airborne Museum Oosterbeek.

De komende maanden trekt de auteur het land rond en geeft ze lezingen. Nadien is het de hoogste tijd om verder te werken aan het derde deel van haar Poolse cyclus: De wilde kapelaan.

Het hoofdpersonage in het boek is echter de hoogbejaarde man Felix Wolf die zijn levensverhaal vertelt, waarin Audrey Hepburn de perfecte rode draad is én de stralende ster. Als jonge knaap van elf ontmoet Felix voor de eerste keer het sprookjesachtige meisje in Arnhem in 1940. Ze woont er samen met haar moeder, barones Ella van Heemstra; vader heeft intussen al de biezen gepakt en zijn gezin verlaten. Een traumatische ervaring voor de jonge Audrey. De Tweede Wereldoorlog is een feit en zal nog heel erg lang bij Felix en zijn vriendinnetje blijven nazinderen.

De puberende Wolf adoreert de jonge artieste in spe; de natuurlijke schoonheid van Audrey laat hem niet onberoerd. Hij vertelt over zijn allereerste verliefdheid. Felix noemt haar zijn ‘bosmeisje’; de twee oorlogskinderen zwerven samen door de bossen van hun bezette stad Arnhem. Ook treden ze tijdens de oorlog samen op, hij als pianist en zij als danseres. Later brengt hij het tragische geheim van Audrey aan het licht. Hij is haar en haar indrukwekkende carrière zijn hele leven lang, als een bezetene verder blijven volgen.

“Ze werd een kunstwerk, een merknaam, het icoon Audrey Hepburn. Dat de eerste regisseur naar wie ze zich onvoorwaardelijk heeft gevoegd, haar veeleisende moeder was, had ik als jonge aanbidder al kunnen waarnemen.

Barones Ella van Heemstra speelt haar moederrol wel op een heel merkwaardige manier… De jonge Audrey wordt mooi getypeerd als een fragiel meisje, dat hunkert naar liefde en aandacht. Feit en fictie worden op een kordate wijze met elkaar in verbinding gebracht.

Het geheim van Audrey H. is een fictieroman, geen biografie of louter geschiedschrijving. Uiteraard, Miriam Guensberg grijpt deels terug naar historische feiten uit het leven van Audrey en haar familie. Het is een aantrekkelijke psychologische roman geworden, waarin ook de jeugdjaren van legende Hepburn worden verwerkt. De auteur weet haar verhaal neer te zetten vanuit een originele en geloofwaardige invalshoek. Een prominent thema in het boek is de vraag welke slepende effecten een oorlog heeft op puberende kinderen.

“Tegenwoordig heb je ‘hulp-en-zelfhulp-magnetrons’ die claimen dat je in één weekend een ander kan worden en de ellende achter je kan laten. Goed voor de  commercie misschien, maar ik geloof niet in dergelijke sessies. Er is een leven voor nodig om een mens te maken tot wie hij is. Scheefgroei van de geest kan je net zomin in één weekend rechtzetten als een wervelkolom met één simpel handgebaar.”

Je herkent ongetwijfeld de filosofische achtergrond van de auteur, alsook haar zinderende schrijfstijl en pittig taalgebruik. Om vast te stellen hoe onderscheidend, genuanceerd het verhaal wel is, daarvoor moet je eerst het boek lezen. Spoilers zijn hier totaal ongewenst.

Ter gelegenheid van de tentoonstelling én het verschijnen van deze roman bedenken het Airborne Museum, Uitgeverij De Kring en de auteur zelf nog allerlei leuke plannen voor leesgroepen. Toch ook nog even benadrukken dat Miriam Guensberg en het museum er niet op uit zijn om het nieuwtje van de dag te zijn. Het woord ‘sensatie’ is immers voor de schrijfster een moeilijk te verkroppen woord.