Tijdloze en fraaie bildungsroman

De Italiaanse auteur Franco Faggiani (1948) houdt zielsveel van de natuur; zijn voorkeur gaat bovenal uit naar de bergen. In zijn roman Het licht van de lente, vertaald door Saskia Peterzon-Kotte, schrijft hij gepassioneerd over het pittoreske Mairadal.

Terug in de tijd, naar het jaar 1915. Giacomo Cordero is nog jong; hij groeit op in Prazzo, een armzalig dorp in Noord-Italië. Ook ginds heeft het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog een grote impact op de arme bevolking. Girolamo is Giacomo’s opa; deze man is echter welstellend. Zijn handel in pruiken floreert en zijn vermogen neemt, ondanks de oorlog, constant toe. Grootvader geeft Giacomo de opdracht naar de afgelegen valleien te trekken; om daar de achtergebleven vrouwen voor te stellen hun haardos aan hem te verkopen. In ruil hiervoor ontvangen ze nuttige voorwerpen, of een beetje geld. Op deze manier leert de jongeman hoe de dames hun leven leiden zonder partner; ontdekt hij wat liefde is en hoe je een harmonische eenheid kan vormen met de natuur.

'Ik hield van onweer, vooral ’s nachts, want als het dan voorbijtrok, begonnen de sterren weer te ontluiken: ze openden zich onverwachts, als de bloemen in de wei. In de lucht was het altijd lente.'

Met veel schwung weet Faggiani zijn verhaal dermate sterk in te kleuren, dat de decors - gevormd door diepe dalen en hoge bergen - volop tot leven komen. Ook de kleine dorpen, waar het niet steeds rozengeur en maneschijn is om te wonen, ontsnappen niet aan zijn aandacht. Als lezer keer je weer naar het begin van de vorige eeuw; je belandt middenin een heftige oorlogstijd. Giacomo is je gids en de ik-verteller. Zonder schroom laat hij in zijn ziel kijken; waarbij hij zijn bewondering voor Girolamo niet onder stoelen of banken steekt. Toch gaat de hoofrolspeler zijn visie moeten aanpassen, wanneer blijkt dat grootvader niet alleen handelt uit liefdadigheid. Deze laatste heeft immers ook zo zijn minder bewonderingswaardige karaktertrekken.

'Niet dat ik mijn afkomst wilde verloochenen, welnee, ik bleef altijd dankbaar voor mijn verleden, zowel het verre als het recente, want dat had me, met de plaatsen en de personen die er deel van uitmaakten, gevormd tot wie ik nu was.'

Aanvankelijk is hij een onbevangen jongeling. Na de dood van grootvader groeit de jongeling evenwel uit tot een ongebonden volwassen man; beredeneerd stapt hij door het leven. Het licht van de lente is een fraaie bildungsroman, neergeschreven in een beeldende stijl en - van tijd tot tijd - in een lyrische taal. Faggiani behandelt deze keer zijn voornaamste personages niet op stiefmoederlijke wijze; meer zelfs, hij geeft hen ruimschoots de nodige uitdieping mee. Het zijn allemaal levensechte mensen en situaties die zodanig treffend zijn weergegeven, dat het boek zich om het even wanneer zou kunnen afspelen. Dit is een zo goed als tijdloze roman.