Vive Fred Vargas

Ze heet officieel Frédérique Audoin-Rouzeau; de auteursnaam van deze Franse grande dame is veel eenvoudiger: Fred Vargas (1957). Ze noemt haar boeken steeds ‘rompol’, een samentrekking van ‘roman policier’. De schrijfster won reeds een mooi aantal prijzen, waaronder de Europese prijs voor Misdaadliteratuur en de CWA Dagger Award. Een historica en archeologe; internationale bekendheid heeft ze echter verworven met haar thrillers. IJsmoord is intussen de tiende politieroman met commissaris Adamsberg en zijn team.

“Er had gefluit weerklonken en vingerknippen, als teken van goedkeuring voor Adamsberg, die was gaan ‘luchtfietsen’ op de boerderij van Le Thost en was teruggekeerd met stof tot nadenken. De kwestie ‘luchtfietser’ – een bijnaam die een agent uit Quebec Adamsberg ooit had gegeven – verdeelde de brigade al sinds lang in ‘gelovigen’ en ‘positivisten’. ‘Gelovigen’ waren degenen die meegingen in de vaak onuitgesproken of moeilijk te ontraadselen afdwalingen van de commissaris, vanuit loyaliteit of zelfs vanuit het volste vertrouwen – en dat was typisch het geval bij zijn vurige bewonderaar Estalère. ‘Positivisten’ waren zij die in het belang van het onderzoek bleven vasthouden aan een rationalistische strategie, en die door het gezwalp en de ongrijpbare escapades van de commissaris van hun stuk werden gebracht of geïrriteerd raakten – en de pragmatische Retancourt was de aanvoerder van dit groepje.” Zo typeert Vargas haar excentrieke, nuchtere maar nonchalante commissaris Adamsberg en zijn eigenwijze medewerkers.

Je kan dus IJsmoord wel als losstaand deel lezen, zonder dat je eerder met de politieromans van deze auteur hebt kennisgemaakt. Zoals steeds zijn dit keer ook een sterk uitgewerkt plot, beeldende beschrijvingen, stevige dialogen en verfijnde humor de belangrijkste troeven van IJsmoord. Tevens is voor het boek de historische achtergrond van grote waarde. Fred Vargas zet het Schrikbewind en de Franse Revolutie van eind achttiende eeuw in de kijker. Vooral de toenmalige staatsman Robespierre met zijn navolgers eisen alle aandacht op. De schrijfster maakt handig gebruik van dit thema om haar verhaal  in een hedendaags kader te plaatsen. Het duurt anders wel even vooraleer onze commissaris in dat drama gaat belanden. Eerst moet hij enkele zogenaamde zelfmoorden grondig onderzoeken. Het blijken echter moorden te zijn, waarbij de dader steeds een eigenaardig symbool achterlaat. Als blijkt dat de vermoorde personen elkaar kenden en dat ze ooit samen op reis waren in IJsland, moeten Adamsberg en zijn team vol aan de bak. Uiteraard is de plaats van bestemming het mistige IJsland. Welkom in Scandinavië.

Trouwe lezers van deze reeks zullen maar al te graag opnieuw worden geconfronteerd met Adamsberg en zijn opvallende brigade. Deze personages zijn intussen bijna even belangrijk als het verhaal zelf. Alweer een bijzonder sterk staaltje vakwerk van Vargas. Het grootste verschil tussen IJsmoord en haar andere thrillers is de toename van het aantal dialogen in haar recente boek. Met iedereen, zowel met de lezer als Adamsberg en zijn medewerkers, neemt ze graag een loopje. Tevens blijft ze ruim 430 pagina’s lang boeien; met dank aan haar geroutineerde pen en grenzeloze fantasie.

Als je wilt kennismaken met het werk van deze Franse auteur, weet dan dat haar schrijfstijl afwijkt van die van een groot aantal andere thrillerschrijvers. Vargas neemt traditiegetrouw en op typisch Franse wijze, ruim de tijd om haar belangrijkste personages te analyseren en af en toe even af te dwalen van het juiste pad. Ze voorziet het verhaal van een flink aantal kronkels, waarbij de keiharde actie niet zal overheersen. Een kort maar krachtig besluit: vive la France, vive Fred Vargas!