Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Literaire nalatenschap van, alsook hommage aan, F. Starik

Guy Doms 05 april 2019 Hebban Recensent

Met Klaar – Afscheid van moeder en zoon (als sprekende ondertitel) - schrijft F. Starik (1958-2018), Frank voor de intimi, zijn ultieme autobiografische roman. Na zijn dood ontdekt grote liefde Vrouwkje Tuinman een aantal teksten op zijn computer. Samen met Lolies van Grunsven neemt ze de samenstelling van het postume boek op zich. Het eindresultaat bevat een vervolg op zijn vorige roman Moeder doen, alsook een uitgetekende verhaallijn met de overleden auteur zelf in de hoofdrol. Franks hartinfarct en de eerste maanden erna zijn hier netjes in verwerkt.

“Drie maanden geleden werd ik uit het ziekenhuis ontslagen en bleef ik maar herhalen dat het eerste wat ik thuis zou gaan doen was me een stuk in de kraag zuipen, en een heel pakje sigaretten tegelijk oproken. Jawel. Want ik had in dat fucking ziekenhuis geen druppel gekregen. Nog geen trekje van een sigaret genomen.”


Zijn moeder weet niet meer wie en waar ze is. Zoonlief, die zich om haar bekommert, herkent ze ook al niet meer. Nog meer onheil dient zich aan, wanneer Frank een ernstige hartaanval krijgt en zo eveneens hulpbehoevend wordt. Voortaan geen zelfdestructief gedrag meer; een drastische ommekeer van zijn huidige levenswijze is noodzakelijk. Helemaal kappen met dat roken als een Turk; stoppen met drinken van sloten alcohol.

Moeder doen heb ik haar nooit gegeven, ze weet niet dat het boek bestaat. En dit boek zal ze nooit lezen, omdat het pas zal verschijnen als ze nu eindelijk eens dood is. Ja, moeder, dat zou een opluchting zijn.”


Gefrons van wenkbrauwen toch, als de lezer dergelijke passages krijgt voorgeschoteld. Feit is wel dat moeder nog steeds niet overleden is. Starik daarentegen heeft het aardse bestaan intussen achter zich gelaten. Sinds zestien maart 2018. Het verhaal is neergeschreven in een mix van korte, staccato zinnen en - soms wel ellenlange - volzinnen. De beknopte stukken vormen een aaneenschakeling van passages, in elkaar geknutseld tot een enigszins coherent geheel.

Klaar is een roman over de band tussen een moeder en haar zoon; over dementie, ziekte, droefheid, drinken en roken als verslaving. Een boek met bijzonder zware thema’s, inderdaad. Al dat dreigend donker krijgt echter een lichtere kleur, met dank aan het injecteren van wat luchtigheid en humor. Kommer en kwel troef, waarbij de dood constant op de loer ligt. Bij moeder in een minder hoge graad dan bij Frank. Uiteindelijk stopt zijn hart met kloppen, precies op de dag dat hij vijftien jaar samen is met zijn ‘lief’ Vrouwkje.

Klaar – Afscheid van moeder en zoon is een literaire nalatenschap van, alsook een hommage aan, Frank von der Möhlen, zeg maar F. Starik zaliger.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Guy Doms

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!