Caleidoscopische blik op getroebleerd Europa
In zijn thuisland Tsjechië is hij bijzonder populair. Ginds wordt hij zelfs een supertalent genoemd en men beschouwt Marek Šindelka (1984) als de belangrijkste auteur van zijn generatie. In zijn stijlvol door Edgar de Bruin vertaalde roman Materiaalmoeheid vertelt de schrijver over twee jonge broers, samen op de vlucht voor de oorlog. De jongens bevinden zich in een vreemd land, ergens in Europa.
Amir is de oudste van de twee; de ander is echter wel de grote naamloze held uit het verhaal. Het uiteindelijke doel van hun vluchtroute is een stad in het noorden van Europa. Smokkelaars zijn er verantwoordelijk voor dat de jongens van elkaar gescheiden worden. Afwisselend volgt de lezer de individuele reisroute van elk van de twee protagonisten. Een bloedstollende en helse onderneming die zich afspeelt in koelwagens en goederentreinen. Hun ontsnapping gaat verder over desolate winterse landschappen en wordt afgeremd door prikkeldraad en onbereikbare bedrijfsdomeinen. Zullen de broers dit alles overleven en met elkaar verenigd worden?
Materiaalmoeheid is een tocht vol mensonwaardige omstandigheden. Een controversiële roman ook, die het huidige vluchtelingenprobleem nog maar eens extra en treffend accentueert. Ja, het materiaal – zeg maar het menselijke lichaam - wordt heel erg moe. Nadat eerder de geest, het brein al werd uitgeschakeld. Het imponerende verhaal wordt bijzonder raak beschreven door Šindelka; de lezer ervaart bijna zelf de beproevingen die de twee jongens moeten ondergaan. Kundig gaat de auteur om met zijn voornaamste karakters; heel scherp worden ze weergegeven.
“Hij werd eruit gesjord. Staan kon hij niet. Happend naar adem lag hij op met olie en diesel besmeurd beton. Hij was half gestikt, alles om hem heen tolde. Zijn hoofd bonkte, het voelde alsof zijn schedel openbarstte, een dreunende pijn, alsof een pomp in de schedelholte bezig was bloed ritmisch op te zuigen en het nergens kwijt kon.”
Het is vooral het fysieke leed, waarbij de wenkbrauwen meermaals worden opgetrokken. Hoe voelt het om langdurig gepijnigd te worden, ondergedoken in een onnatuurlijke houding onder een… motorkap van een rijdend voertuig? Al snel weet je dan dat dergelijke situaties heel wat lijfelijke en mentale problemen veroorzaken.
“Een lege vrachtwagen. Donker. Vrieskou. De vrachtwagen stopte met een schok. Er klonk een lange sis, een zucht, en het geraas van de motor stopte.”
Het afwisselende staccato ritme steekt fraai af tegen de vloeiende schrijfstijl en de mooi geconstrueerde zinnen, waarmee dit boek is geschreven is. Dialoog is eerder zeldzaam in de roman; de klemtoon ligt op het beschrijven en op de vertelling. Constant houdt stilist Šindelka de vinger aan de pols; geen sprake van eentonigheid. Ook zijn woordkeus is in geen enkel geval monotoon.
In Materiaalmoeheid krijg je een caleidoscopische blik voorgeschoteld op een getroebleerd Europa, waarin de lucratieve vluchtelingensmokkel en het bekampen ervan centraal staan.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Guy Doms
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
