Uitgesponnen rapnummer met vrolijke solist

Pepijn Lanen (1982) schreef met Naamloos zijn tweede boek, nadat eerder zijn verhalenbundel Sjeumig verscheen. Deze BN’er bracht zijn eerste roman uit, een verhaal over een naamloze dertiger die in gevecht is met zijn angsten en verslavingen. De auteur verklaart dat dit boek geen autobiografische achtergrond heeft. Zijn alter ego, rapper Faberyayo, schrijft teksten voor De Jeugd van Tegenwoordig. Op die manier speelt hij een belangrijke rol om jeugdige mensen te stimuleren en te motiveren om boeken te lezen. Zelf vindt hij lezen helemaal geen saaie activiteit, hij leest zelfs werk van Dostojevski.

Een stuurloze dertiger, tussen twee banen, is plots zijn naam en zijn belangrijkste bezittingen kwijt. Hij is te ver, veel te ver gegaan in het gebruiken van drank en drugs. Dit maakt van hem een outsider die buiten de maatschappij komt te staan. Als deze naamloze man na de zoveelste dronken bui zijn portemonnee, telefoon en de tas met zijn laptop verliest, wordt het hem te veel. Hij besluit dan maar om gedurende 30 dagen geen alcohol te drinken. Hij verblijft tijdelijk in de woonst van een kennis. Bij gebrek aan drank en drugs stort hij zich dan maar op de Russische literatuur, sport en vooral op de bruisende liefde. We volgen deze man gedurende een maand.

“Ik heb nooit een reden gehad om te drinken, anders dan dat ik het gewoon lekker vond. De warmte in mijn buik en de kolder in mijn kop. Geen trauma’s om te verwerken en geen gevoelens om weg te stoppen. De fles vreet me op en spuugt me weer uit. Al meer dan vijftien jaar. En ik laat het. Ik doe het zelf. Ik ben de fles die vreet en spuugt. De ‘ik’ die gevroten en gespogen wordt is mijn leven. Uitgaan en opgaan in de nacht. Opgetild worden tot in het verre heelal. Tussen de fonkelende sterren kronkelen. Armen en benen uitgestrekt. Dobberen op de donkere golven van de zonnewind. Ver weg van alles en iedereen.” Zijn opvallende schrijftaal en inventief woordgebruik is zijn handelsmerk geworden. Pepijn Lanen en Faberyayo spelen en experimenteren met taal. Ze zijn op dit gebied bijzonder creatief en tevens vernieuwend.

Het thema van deze roman is niet echt origineel: een man op zoek naar zijn identiteit en de liefde. Het grootste gevecht levert de naamloze uiteindelijk met zichzelf. Naamloos is een uitgesponnen rapnummer met Lanen als de olijke solist. Af en toe zal je als lezer vaststellen dat deze trage roman saai dreigt te worden. De korte hoofdstukken zijn niet in chronologische volgorde geplaatst; de dagen worden stevig door elkaar gehusseld. Alertheid is dan wel een belangrijke troef. Dat Pepijn Lanen houdt van het werk van de Russische schrijver Dostojevski, in het bijzonder van de roman De gebroeders Karamazov, blijkt duidelijk door de vermeldingen in het boek.

De dialogen zijn in deze roman eerder schaars. Pepijn Lanen zet uitsluitend dialogen neer als dit echt noodzakelijk is. Een ongezouten verhaal, waarin velen zich zullen kunnen herkennen. Gelukkig is er nog de rake humor waarmee deze BN’er op het juiste moment voor een welverdiende glimlach op je gelaat zorgt.